Controversiële start van Chileens mandaat in VN-veiligheidsraad

Door de dreigende oorlog in het Midden-Oosten en het diplomatieke
koorddansen van de Amerikaanse bondgenoten belooft Chili met zijn kersverse
VN-mandaat in de kijker te lopen. Dat is tenminste wat de Chileense
president Ricardo Lagos al een maand gelden ambieerde: hij verklaarde dat
zijn land, samen met Mexico, een ander tijdelijk lid, dienst moet doen als
spreekbuis van heel Latijns-Amerika inzake internationale kwesties. Het ziet
er echter naar uit dat het in zijn eigen land moeilijk wordt om tot een
gemeenschappelijk standpunt te komen inzake Irak.

Zo zien vele commentatoren het al helemaal niet zitten dat Chili voorzitter
wordt van het antiterrorismecomité van de VN, dat in het kader van het door
de VS gestuurde onderzoek naar de leden en stromannen van het terreurnetwerk
al Qaeda, internationale lijsten opstelt van verdachte mensen en
organisaties. Ook de voorzitter van de Chileense kamercommissie voor
Buitenlandse Betrekkingen en lid van de meerderheid, Jorge Tarud, is
helemaal tegen. Door Chili op de voorgrond te plaatsen bij de strijd tegen
het terrorisme, stelt het land zichzelf bloot aan aanslagen zonder zich
afdoende te kunnen verdedigen, aldus Tarud. Als we niet eens in staat zijn
om Paul Schaeffer op te sporen in ons land, hoe gaan we dan Bin Laden
vinden? Laten we redelijk blijven! riep de politicus onlangs uit. Schaeffer
is de tachtigjarige stichter en leider van ‘Colonia Dignidad’, een
sekteachtige enclave van Duitsers in zuidelijk Chili. Sinds het gerecht vier
jaar geleden een aanhoudingsbevel tegen hem uitvaardigde wegens seksueel
misbruik van minderjarigen, is hij spoorloos.

De leden van Taruds commissie volgen echter de officiële lijn en geloven
generaal Alberto Cienfuegos, het hoofd van de militaire politie. Hij
bezweert dat zijn mannen over voldoende middelen beschikken om terreuracties
te voorkomen, neutraliseren of er gepast op te reageren. Ook de Chileense
ambassadeur bij de VN, Juan Gabriel Valdés - die door zijn ambt het
standpunt van de regering vertolkt - verdedigde vorige vrijdag de
beslissing om het voorzitterschap van het VN-antiterrorismecomité te
aanvaarden. Volgens Valdés is het onmogelijk lid te zijn van de
veiligheidsraad zonder verantwoordelijkheden op te nemen.

Niet alleen het voorzitterschap van het VN-comité, maar ook Chili’s
engagement in de oorlog tegen Irak die de Amerikaanse president George W.
Bush al zo lang aankondigt, staat ter discussie. De rechtse senator Sergio
Romero vindt dat het feit dat Chili met de VS een bilateraal handelsverdrag
ondertekende niet voldoende om zomaar een aanval op Irak goed te keuren.
Romero en andere parlementsleden van de oppositie vinden dat Chili zich ook
als niet-permanent lid van de Veiligheidsraad moet uitspreken over het
belang van het volgen van de VN-resoluties - in casu resolutie 1441, die een
aanval op Irak afhankelijk maakt van het succes en de uitkomst van
wapeninspecties in Irak. Ook Tarud en de voormalige onderminister van
Buitenlandse Zaken Ernesto Videla vinden dat Chili elke aanval op Irak
zonder expliciete steun van de VN-veiligheidsraad moet veroordelen.

Een nieuwe vuurdoop voor president Lagos’ ambitie om regionale
vertegenwoordiger in de VN te spelen, komt eraan op 27 januari. Dan moeten
de leden van de Veiligheidsraad beoordelen of Irak zich aan de bepalingen
van de VN-resoluties heeft gehouden of niet, en zo al dan niet het startsein
geven van een oorlog.