Brengt geweld Pakistaanse president ten val?

Tweeëntwintig doden en meer dan vijftig gewonden, dat was de balans van een zelfmoordaanslag en een bermbomaanslag in Peshawar, de hoofdstad van de North West Frontier Province in Pakistan. Daarmee kreeg de stad op minder dan twee maanden al zeven dodelijke bomaanslagen te verwerken.
Maar daar houdt het geweld in Pakistan niet bij op. Vrijdag 20 november berichten de kranten dat twee schutters het vuur openden op een opslagplaats van Navo-containers die onderweg waren naar Afghanistan (twee gewonden); dat er bij een gewapend treffen tussen leger en gewapende militanten in de tribale regio Bajaur vier soldaten en twee militanten sneuvelen; dat acht militanten doodgeschoten werden in de Khyber regio; dat een onbemande Amerikaanse drone acht slachtoffers maakt in Noord-Waziristan; dat enkele dagen eerder een gelijkaardige drone twee vrouwen, twee mannen en drie kinderen doodde toen hij “per ongeluk” zijn bommen op een dorp dropte.

Angst en intimidatie

Dat alles betekent volgens de Pakistaanse auteur Ahmed Rashid, die onlangs in Brussel was voor een MO*lezing, niet dat de taliban de macht kunnen grijpen in Pakistan. Wél ziet hij in toenemende mate een samenleving die angstig en geïntimideerd is –en hij is ervan overtuigd dat dat juist de bedoeling is van de Pakistaanse taliban. ‘Zij slagen erin om aanslagen te plegen in het noorden en het zuiden, in het oosten en het westen van het land. Dat heeft een intimiderend effect op het leger’, zegt Rashid. ‘Dé vraag is: hoe lang kunnen de taliban deze campagne volhouden? Weken? Maanden? Of, zoals de Afghaanse taliban, jaren?’

Een nieuwe staatsgreep?

Tijdens de MO*lezing antwoordde Ahmed Rashid ook op de vraag of deze groeiende instabiliteit dreigt uit te lopen op een nieuwe militaire staatsgreep. ‘Ik denk niet dat we ditmaal een militaire staatsgreep zullen krijgen, maar je ziet wel dat de positie van president Zardari steeds zwakker wordt. Ik verwacht dus eerder een “constitutionele coup”, waarbij gezocht wordt naar legale middelen om de president te verwijderen.’ In december, bijvoorbeeld, bekijkt het Opperste Gerechtshof de grondwettelijkheid van een decreet waardoor politici –en met name Zardari– immuniteit kregen voor corruptiezaken.
In de International Herald Tribune van 20 november schrijft Sabrina Tavernese dat president Zardari niet alleen wankelt door het opstandelingengeweld, maar ook door zijn eigen corruptie en door zijn al te enthousiaste samenwerking met de Amerikanen -voor velen in het Pakistaanse leger is dat een onaanvaardbare onderwerping. ‘Het anti-Amerikanisme is groter dan ooit en de media zien staatsvijanden achter elke hoek en deur’, schrijft ze.