Boeren willen terug naar "armeluisgraan"

Van oorsprong was gierst het basiselement in de keuken van Karnataka. Het wordt gegeten als roti of als couscousachtige korrels, die zeer voedzaam zijn. “De voedingswaarde van een balletje ‘ragi’ (vingergierst) is zo groot dat een arbeider er een dag op kan werken”, zegt Rajashekara Murthy, boer in het district Chamarajanagara.

Arme sloebers

Toch is deze graansoort de laatste decennia een beetje in het verdomhoekje gekomen. Het was voor arme sloebers, vond men, en bracht veel minder op dan de ‘cash crops’ zoals suikerriet, aardappel, zonnebloem, katoen, tarwe en rijst die het Indiase platteland, al of niet gesubsidieerd, hebben veroverd.
Dat het nu toch weer aan populariteit wint in het zuidelijke deel van dit continent is deels te danken aan het werk van Sahaja Samrudha (Overvloedige Natuur), een organisatie die de teelt van traditionele gierst op droge akkerlanden wil stimuleren door boeren te helpen traditionele zaden te kweken en te bewaren.
“Ons doel is het uitsterven van deze waardevolle gewassen te voorkomen”, zegt oprichter Krishna Prasad. “Dat kan alleen door ze opnieuw te introduceren in de landbouwsystemen waar ze uit zijn verdwenen.” Volgens hem is het strategisch bovendien slim. Gierst heeft veel minder water nodig en is dus een geweldig gewas voor kleine boeren in de semidroge gebieden van zuidelijk India.

Droge landbouw

“Zeventig procent van ons akkerland wordt ‘droog’ verbouwd, dat wil zeggen, zonder irrigatie en met weinig regen”, zegt agronoom Deva Kumar van de Landbouwuniversiteit in Bangalore. “Om onze groeiende bevolking te voeden, is er een steeds grotere druk op deze landbouw om meer op te leveren.”
Daarom is gierst een goed gewas, zegt hij. Het is bestand tegen weinig regen (300 tot 800 mm per jaar) en is vrij van pest en andere ziektes. “Het zal een grote rol gaan spelen als er door klimaatverandering minder regen valt en minder productiviteit is.”
“Het was de jarenlang aanhoudende droogte die me wakker schudde”, zegt Madegowda, een boer in het district Mysore. “We kwamen nergens met de cash crops waar je veel in moet stoppen. Droogte zorgt niet alleen voor minder opbrengst, maar ook voor uitgedroogde gewassen. Daardoor was er te weinig veevoer.” Nu hij overgestapt is op vingergierst, waarvan hij 26 variëteiten heeft, heeft hij niet alleen maar voedsel, maar ook veevoer, dat erg duur is op de markt.
Niet alleen de gierst, maar ook het mixen van gewassen – ‘akadi’ genoemd in Zuid-Karnataka – mag zich weer verheugen in vernieuwde belangstelling. Daarbij wordt de gierst afgewisseld met andere graan- of groentesoorten, zoals bonen of oliezaden. Zo’n gediversifieerde teelt voorkomt ziektes en verkleint het risico van een misoogst door slecht weer.

Hogeresolutiebeeld beschikbaar op http://ipsnews.net/pictures/India_millet_farmer.jpg.