Birmese oppositie wil einde aan boycot door donors

Birma heeft humanitaire steun nodig en daarvoor moeten het militaire regime, de Birmese oppositie, VN-agentschappen en internationale donors samenwerken, klonk het deze week verrassend uit de mond van de Birmese oppositie. Tot hiertoe was die altijd voorstander van de bestaande sancties en verwierp ze internationale humanitaire initiatieven, die in haar ogen gunstig zouden zijn voor het militaire regime.

De oproep gaat uit van Min Ko Naing. De Birmese regering-in-ballingschap beschouwt hem als de nummer twee van de pro-democratische beweging, na de Birmese oppositieleidster Aung San Suu Kyi. Min Ko Naing leidde de studentenopstand in 1988 waarbij honderden studenten werden neergeschoten door overheidstroepen. In maart 1989 werd hij voor zijn politieke activiteiten gevangen gezet. Toen hij in november vorig jaar na vijftien jaar eenzame opsluiting vrijkwam, hoopten vele Birmese politieke activisten dat hij nogmaals een katalysator voor verandering zou worden.

Met zijn verklaring deze week heeft hij dat mogelijk gedaan. In april waren Birmese politieke bannelingen kritisch over een bijeenkomst in Brussel, omdat de EU daar volgens hen te veel toenadering zocht tot het bewind in Rangoon, in plaats van het te veroordelen voor de mensenrechtenschendingen. Maar intern vroeg men zich al jaren af wat de juiste houding is.

Min Ko Naing ontving positieve reacties op de oproep. Het Forum voor Democratie in Birma (FDB), een van de groepen die de visie van de Birmese politieke bannelingen vertolkt, zei vrijdag in een verklaring dat het verzekert dat deze studentenleiders de stem van de noodlijdende Birmese burgers vertolken, omdat ze goed op de hoogte zijn van het dagelijks leven van hun eigen mensen.

Min Ko Naing’s verklaringen hebben gewicht omdat hij in de Birmese realiteit leeft, zegt ook Aung Zaw, redacteur van ‘The Irrawaddy’, een nieuwsmagazine over Birma gepubliceerd door bannelingen in Thailand. Het toont tegelijk dat de studentenbeweging volwassener is geworden. Het is moedig van Min Ko Naing om de internationale gemeenschap te zeggen dat we hulp nodig hebben.

Birma heeft te lijden onder een humanitaire crisis. Volgens de Verenigde Naties telt het land na Cambodja het hoogste aantal HIV-besmettingen in Zuidoost-Azië. Tussen 170.000 en 620.000 Birmezen zijn besmet met HIV. Tuberculose, een andere dodelijke ziekte, treft volgens internationale gezondheidsorganisaties jaarlijks 97.000 mensen. Bijna een van de drie Birmese kinderen is ondervoed, signaleert het VN-Voedselagentschap. Deze week sloeg Unicef nog alarm over de acute bloedarmoede onder moeders en kinderen.

In augustus vertrok het Wereldwijde Fonds tegen Aids, Tuberculose en Malaria uit Birma als protest tegen de overheidsbemoeienissen bij haar programma’s, maar Unicef begon onlangs wel met de verspreiding van ijzertabletten onder zo’n 350.000 zwangere vrouwen in het land. Birma heeft wanhopig steun nodig, en zit niet te wachten op meer argumenten over de politieke betekenis van die steun, zegt de verklaring van de studentenleiders nu onomwonden. (ADR/JS)