Bevolking Fiji vlucht voor overstromingen

De voorbije week kreeg de Melanesische eilandengroep een reeks stormen te verduren die op hun beurt voor overstromingen zorgden. Premier Voreqe Bainimarama riep al snel de noodtoestand uit. Wie in de lagere gebieden van de eilanden woont werd aangeraden tijdelijk naar hogere streken te trekken. Duizenden inwoners werden geëvacueerd en de politie werd opgedragen uit te kijken voor plunderaars in de overstroomde gebieden.
Toeristen op het populaire eiland Denarau kwamen vast te zitten in hun hotels toen de enige weg naar de luchthaven blank kwam te staan. Ook op de andere eilanden was er nauwelijks luchtverkeer mogelijk.
Bovendien is in heel wat gebieden de stroom uitgevallen en raken water- en voedselvoorraden stilaan op. De regering vreest dat een gebrek aan drinkbaar water tot een tyfusepidemie zou kunnen leiden. Ze raadt de bevolking dan ook aan regenwater te gebruiken.

Suikerplantages verwoest

De tweede grootste economische sector van Fiji (na toerisme), de suikerteelt, bleef evenmin gespaard. Vele suikerplantages zijn volledig onder water komen te staan. Hierdoor werd niet alleen een groot deel van het riet verwoest, maar spoelde ook de recent aangebrachte laag meststoffen weg.
De schade wordt nu al in de tientallen miljoenen dollar geschat. Er wordt echter nog een volgende storm verwacht, waardoor ook het kwetsbare resterende riet nog zou kunnen verloren gaan.

Klimaatopwarming is schuldige

Stormen en zware regenval komen in Fiji vrij vaak voor tijdens het regenseizoen (van november tot april). De laatste jaren zijn ze echter in omvang en frequentie toegenomen. Voor de oorzaak wordt naar de opwarming van de aarde gewezen.
Dat zijn ook de conclusies van het rapport dat het Intergovernmental Panel on Climate Change (IPCC) in 2007 uitbracht over die opwarming. De geobserveerde en nog te verwachten gevolgen zijn erg verregaand. Zo spreekt het IPCC van overstromingen, vloedgolven, erosie, lange perioden van droogte en een verstoord storm- en neerslagpatroon. Een aantal van deze symptomen vallen onmiskenbaar te onderscheiden bij de huidige malaise rond de Fiji-eilanden.

Extra kwetsbaar

Dergelijke kleine eilanden(groepen) zijn dan nog eens extra kwetsbaar voor klimaatveranderingen. Zo hebben zij vaak een beperkte toegang tot drinkbaar water, wat in perioden van droogte tot grote problemen kan leiden. Ze hebben bovendien te weinig budget om rampen als tropische stormen en massale overstromingen nog vaker te trotseren dan nu al het geval is.
Vele tropische eilanden zien ook hun koraalriffen afsterven, aangezien die geen drastische temperatuurstijgingen aankunnen. Dat heeft niet alleen grote ecologische gevolgen. Ook de toeristische sector is er erg afhankelijk van, evenals de visserij. Wanneer koraalriffen afsterven, daalt immers ook de diversiteit aan vissoorten.

Voortbestaan bedreigd

Maar het grootste gevaar is er voor het fysieke voortbestaan van de eilanden. De opwarming van de aarde heeft immers, onder meer door het smelten van de ijskappen, ook een stijging van de zeespiegel tot gevolg. Vele kleine eilandjes zoals Tuvalu steken daar echter nu al nauwelijks bovenuit.
De kleinste stijging is voor hen dan ook rampzalig. Zeker aangezien de belangrijkste nederzettingen zich aan de kusten bevinden. Woningen, diensten, landbouwgronden, wegen en industrie worden zo door de zee bedreigd. Op lange termijn zouden zelfs hele eilanden in zee kunnen verdwijnen.

AOSIS

Het is dan ook niet echt verrassend dat net deze landen zich gegroepeerd hebben in een Alliantie van Kleine Eilandstaten (AOSIS), die de wereld al sinds 1990 probeert te wijzen op de gevolgen van klimaatveranderingen. Zij eisen daarenboven dat de industriële grootmachten van deze wereld opdraaien voor de kosten die het aanpassen aan deze veranderingen met zich meebrengt. Zelf kunnen de ministaatjes immers niet verantwoordelijk gehouden worden voor de talloze problemen die de opwarming van de Aarde met zich meebrengt.
Onder meer de Europese Unie heeft hier recent nog geld voor vrijgemaakt. De Japanse regering werkte dan weer mee aan een “kustlijnmanagement” in onder meer Samoa en Tuvalu om de impact van de stijgende zeespiegel in kaart te brengen en er vervolgens oplossingen voor te formuleren.
De eilanden zelf blijven overigens ook niet bij de pakken zitten. Door de bevolking te sensibiliseren hoopt Fiji bijvoorbeeld dat het de lokale vervuiling kan stoppen om zo de bedreigde koraalriffen en mangrovewouden te redden. Dergelijke maatregelen hebben hun nut intussen bewezen, maar zijn niettemin slechts een doekje tegen het bloeden. Men blijft dan ook geloven in de samenwerking binnen AOSIS om op klimaatconferenties te pleiten voor doortastende maatregelen tegen de opwarming van de aarde.