Beslissende momenten in Kiev

Top Oostelijk Partnerschap

Eind november vond de derde Top van het Oostelijk Partnerschap plaats in de Litouwse hoofdstad Vilnius waarbij de Europese Unie samen met zes Oost-Europese partners, namelijk Armenië, Azerbeidzjan, Georgië, Moldavië, Oekraïne en Wit-Rusland, aan tafel zit. Het doel van dat partnerschap bestaat erin de samenwerking tussen de EU en haar partners te versterken en hervormingen in de partnerlanden te stimuleren. Het associatieverdrag bevat een verregaand handelsakkoord dat vrije toegang verleent tot de Europese markt.

Oekraïne besliste onder druk van Rusland even voor de aanvang van de Top om de politieke en handelsakkoorden met de Europese Unie op te schorten. Die onverwachte wending kwam er na de vraag van de Europese Unie om gevangen gehouden oppositieleider Yulia Tymoshenko toelating te geven het land te verlaten voor medische verzorging. Het Oekraïense Parlement stemde negatief en voldeed daardoor niet aan de voorwaarde die Europa stelde voor de ondertekening van de overeenkomst.

Protestbeweging

De protestbeweging in Kiev bereikte afgelopen zondag een hoogtepunt. Honderdduizenden mensen trokken de straat op om hun ongenoegen te uiten over de huidige regering. Enkele betogers haalden heel symbolisch het standbeeld van oud-Sovjetleider Lenin neer. Het betreft de grootste demonstratie sinds de Oranjerevolutie in 2004. De huidige spanningen kaderen in de sterke politieke verdeeldheid tussen het oosten en het westen van het land en de discussies over welke koers het land moet kiezen. Rusland kant zich tegen de steeds groter wordende invloed van Europa in zijn achtertuin en ziet de ex-Sovjetstaten liever in zijn eigen invloedsfeer.

Hoewel de manifestanten op straat door de politie worden teruggeduwd en vrezen voor een hardhandige ontruiming, verklaarde president Viktor Yanukovych bereid te zijn om samen te zitten met de belangrijkste oppositiepartijen en de drie voormalige presidenten om een antwoord te bieden op de nationale crisis. Ook Catherine Ashton, hoge vertegenwoordiger voor buitenlandse zaken en veiligheidsbeleid van de Europese Unie, komt vandaag toe in Kiev. De oppositieleiders geven aan niet in debat te gaan vooraleer de huidige regering ontbonden is.