Bananenwinsten maken ‘ommetje’ langs belastingsparadijzen

‘Kapitaalvlucht’ of het bewust sturen van de exporthandel via belastingsparadijzen, is een trend die sinds het einde van de jaren ’90 enorm toeneemt. Multinationale bedrijven hebben voor zichzelf de mogelijkheid gecreëerd om via een complex netwerk van buitenlandse of offshore dochterondernemingen, hun transacties te verplaatsen naar en te verdelen over verschillende landen, om hun belastingsbalans zo klein mogelijk te houden.
De bedrijven kunnen kiezen in welk land ze welke kosten uitvoeren, waar ze geld lenen, waar ze kredietposten plaatsen en waar ze taxeerbare winsten maken. Hierbij trachten ze het grootste deel van hun uitgaven te doen in landen met hoge belastingstarieven en zoveel mogelijk winst te maken in landen met lage belastingstarieven. Op die manier verzekeren ze zichzelf van een maximale winst en een minimaal verlies aan taksen.

‘Taksvrije’ bananen

Net zoals zovele andere multinationale bedrijven, maken ook de drie grootste bananenproducenten Dole, Chiquita en Fresh Del Monte, gebruik van dergelijke lucratieve omwegen. Uit een onderzoek van de Britse krant ‘The Guardian’ blijkt dat de totale verkoop van de drie Amerikaanse bedrijven samen de voorbije vijf jaar goed was voor zo’n 50 miljard dollar. De effectieve winst bedroeg 1,4 miljard dollar en de uitgave aan belastingen slechts 200 miljoen dollar. Dit komt neer op 14,3% van de winst, terwijl de standaard bedrijfsheffing in de Verenigde Staten 35% bedraagt.
Fresh Del Monte is geregistreerd in het belastingsparadijs van de Kaaimaneilanden. Het beschikt over meer dan 30 dochterbedrijven op eilanden waar helemaal geen bedrijfstaksen worden geïnd en heeft daarnaast

De drie grootste bananenproducenten ter wereld, Dole, Chiquita en Fresh Del Monte, samen goed voor tweederde van het wereldmarktaandeel, omzeilen jaarlijks voor miljoenen dollars aan belastingsgelden.

offshores in vrijhavens als Gibraltar, Bermuda, de Nederlandse Antillen en de Britse Maagdeneilanden. De grootste dochterbedrijven van Chiquita bevinden in Bermuda. Die van Dole in Bermuda, Liberia en Puerto Rico.

Legaal maar allesbehalve sociaal

Zowel Dole, Chiquita als Fresh Del Monte ontkennen niet dat ze deze strategie gebruiken om hoge belastingen te vermijden. Ze benadrukken echter dat ze volledig handelen binnen het kader van lokale wetgevingen en internationale verdragen en dus niets onwettigs doen.
Deze legale manier van belastingsomzeiling of kapitaalvlucht zorgt er hoe dan ook voor dat er jaarlijks miljarden euro verloren gaan, die anders gebruikt kunnen worden voor de ontwikkeling en de infrastructuur in de landen waar de eigenlijke winst wordt gemaakt en waar ze toebehoort. Het merendeel van de bananen die Dole, Chiquita en Fresh Del Monte verhandelen, zijn afkomstig van grote industriële plantages in Latijns-Amerika en West-Afrika.