Azië maakt zich los van Westers economisch denken

“In het verleden zagen Aziatische regeringen Westerse landen als voorbeelden van goed bestuur”, schreef de Singaporese diplomaat en auteur Kishore Mahbubani recent in de Britse krant Financial Times. Maar grote Amerikaanse en Europese financiële instituten stortten in elkaar als een kaartenhuis, hoofdzakelijk als gevolg van gebrek aan financiële regulering in die landen, zegt Mahbubani. “Azië realiseert zich nu dat het zijn eigen standaarden moet hanteren.”
Steeds meer Aziatische economen en commentatoren wezen er in de afgelopen weken op dat de Amerikaanse en Europese regeringen precies het tegenovergestelde doen van wat ze de Aziatische regeringen adviseerden tijdens de Aziatische financiële crisis eind jaren negentig.
Aziatische regeringen bouwen nu in stilte aan een nieuwe financiële structuur in de regio, een structuur die niet gedicteerd wordt door het Westen.
Yung Chul Park, hoogleraar economie aan de Universiteit van Korea in Seoul, zei in een recent interview met de New York Times dat het Internationaal Monetair Fonds (IMF) twintig miljard dollar beloofde aan Zuid-Korea tijdens financiële crisis in 1998. Een van de voorwaarden was echter dat de Koreaanse regering in nood verkerende banken en bedrijven failliet zou laten gaan, in plaats van ze te helpen.
“Washington doet het nu anders”, zegt hij. “Ik begrijp wel waarom, maar tot op zekere hoogte verliezen de VS wel hun gezag als het gaat om het stimuleren van liberalisering en open markten in het buitenland.”

Aziatisch Monetair Fonds

Ook Mahbubani constateert dat Amerikaanse en Europese beleidsmakers precies het tegenovergestelde doen van wat ze Azië in 1997 en 1998 adviseerden. “Miljoenen Indonesiërs en Thai zouden beter afgeweest zijn als hun regeringen toestemming hadden gehad om te doen wat Westerse regeringen nu doen”, zegt hij. Een excuus aan Azië zou niet misplaatst zijn, vindt hij.
Aziatische regeringen werken volgens berichten in de Aziatische media aan versterking van de regionale samenwerking en het aanscherpen van de regels in de financiële sector. Een van de mogelijkheden die overwogen wordt, is een Aziatisch Monetair Fonds. Het idee voor zo’n fonds werd eind jaren negentig als eens geopperd door Japan, maar het werd toen door het Westen getorpedeerd.
Half december vergaderden China, Japan en Korea in Fukuoka over een financieel partnerschap dat ertoe zou moeten leiden dat Azië het centrum van de wereldwijde handel en economische vitaliteit wordt.
De landen waren het er unaniem over eens dat Azië tijdens deze economische crisis een motor van groei moet blijven, om zo de wereldwijde crisis te keren. Niet door markten te openen voor buitenlandse investeerders, maar door de eigen economie te stimuleren met infrastructurele projecten en het aanzwengelen van de binnenlandse vraag.
“Als Aziatische landen in staat zijn samen te werken, kunnen ze niet alleen de financiële tsunami aan, maar ook de basis leggen voor een krachtige toekomst”, zegt Ajay Chhibber, directeur van het Aziëbureau van het VN-Ontwikkelingsprogramma (UNDP). “Betere coördinatie zal de weg banen naar de langverwachte Aziatische eeuw.”