Australië schendt mensenrechtenasielzoekers

In het 94 pagina’s tellende rapport Enkel op uitnodiging: het Australische
asielbeleid vraagt HRW een onafhankelijk onderzoek naar de manier waarop in
het verleden tegen asielzoekers is opgetreden, zodat mensenrechtenschenders
kunnen worden gestraft. Het rapport verwijst naar een incident op 8 oktober
2001, waarbij twee vrouwelijke asielzoekers om het leven kwamen en naar de
controverse rond het schip SIEV-X. Dat zonk op 19 oktober 2001 in
internationale wateren, waarbij 353 vluchtelingen verdronken.

HRW baseerde het rapport op interviews met een vijftigtal vluchtelingen in
Australië en Indonesië, onder hen ook overlevenden van de ramp met de
SIEV-X. Canberra gaf echter geen toestemming om vluchtelingen te interviewen
die onder dwang werden overgebracht naar het eiland Manus in
Papoea-Nieuw-Guinea en daar verblijven op kosten van de Australische
regering. HRW veroordeelt deze zogenaamde Pacific Solution, waarbij
asielzoekers worden uitgewezen naar een eiland in de Stille Oceaan in ruil
voor financiële steun.

Vrijwel alle 4.141 asielzoekers die Australië in 2000 en 2001 per boot
bereikten waren afkomstig uit Iran, Irak of Afghanistan. Meestal ging het om
Hazara’s, leden van een etnische sjiitische minderheid die door de
opeenvolgende Afghaanse regimes werd onderdrukt. Het rapport verzamelde
getuigenissen van dokters die moesten vluchten omdat ze weigerden oren van
misdadigers te amputeren. Anderen werden gearresteerd in het zuiden van Irak
omdat ze hulp boden aan de hongerende bevolking.

De woordvoerder van het Australische ministerie van immigratie, Phillip
Ruddock, wijst de aantijgingen van Human Rights Watch van de hand. Het
rapport staat vol feitelijke onjuistheden en neemt het blijkbaar op voor de
mensensmokkelaars. Human Rights Watch zegt dat mensen geen asiel moeten
vragen in het eerste land dat ze bereiken, wanneer ze hebben beslist naar
Australië te komen. De mensen die hier aankomen klagen nochtans niet over
vervolging in Indonesië.

Human Rights Watch betwist dat Indonesië of Maleisië de vluchtelingen genoeg
beschermen en vindt dat Australië niet zomaar mensen kan terugsturen omdat
ze over een derde land komen aangereisd. Australië was ooit een voorbeeld
qua vluchtelingenbeleid, maar ondergraaft nu de regels van de internationale
bescherming, zegt HRW.

Maandag keurde de Australische senaat een regeringsvoorstel af om enkele
eilanden langs de noordkust van Australië voortaan als ongeldig gebied voor
asielaanvragen te beschouwen. Deze regeling werkt als afschrikking voor
mensensmokkelaars en verzekert dat wie deze eilanden illegaal bereikt geen
aanspraak kan maken op asiel, zo verdedigde minister van justitie Chris
Ellison het voorstel.

Eerder verwierp de regering een aanbeveling van een commissie de recente
onlusten in asielcentra onderzocht om een maximale tijdslimiet in te voeren
voor een verblijf in een gesloten centrum. In het verleden hebben
dergelijke limieten geen resultaat opgeleverd. Het voorstel is mogelijk een
extra stimulans voor mensensmokkelaars en illegale immigranten, zo luidde
het antwoord.