Argentijnse boeren snijden voedseltoevoer af

In de hoofdstad Buenos Aires is al zes dagen geen vlees meer te krijgen bij de slager of supermarkt en in de keukens van scholen, hospitalen en buurtcentra groeit de bezorgdheid. In de provincie Buenos Aires kunnen de scholen volgens de onderwijsvakbond “geen rund, kip of melk meer opdienen, maar enkel rijst, noedels en polenta” aan de anderhalf miljoen schoolkinderen.
“Ik weet niet wat we zullen moeten doen”, zegt Estela Esquivel. Ze runt een soepkeuken die elke dag 150 arme kinderen van voedsel voorziet in La Cava, een sloppenwijk aan de noordkant van Buenos Aires. “We hebben kinderen van vier en acht die bedreigd worden door ondervoeding omdat ze volledig afhankelijk zijn van onze keuken” zegt haar collega Carmen Ozorio van het Darío Santillán buurtcentrum. “We hebben enkel droge voeding, enkele groeten en geen vlees. De winkels sluiten hun deuren omdat de enige goederen die erdoor komen duur zijn, en dure producten krijg je hier niet verkocht.”
Ozorio is ervan overtuigd dat er straatprotesten zullen uitbreken als de voedseltekorten aanhouden. Dat gebeurde op 27 maart al eens, toen in buitenwijken van Buenos Aires winkels geplunderd werden.

Hogere uitvoerbelasting

De problemen begonnen toen de centrumlinkse regering van Cristina Fernández, besliste om een belastingsverhoging in te voeren op de export van soja en zonnebloemen. Daarop beslisten de boerenorganisaties om blokkades te organiseren over het hele land. Aanvankelijk kwamen ook in Buenos Aires de mensen spontaan op straat om hun steun te betuigen aan het boerenprotest. Maar dinsdag (1 april) kwamen duizenden vakbondsleden en mensenrechtengroeperingen samen voor de residentie van Fernández om hun steun aan haar te betuigen.
In een toespraak verdedigde die de exportbelasting als een poging om de inkomens te herverdelen, boeren aan te sporen om waarde toe te voegen aan hun product en de binnenlandse voedselveiligheid zeker te stellen. “Ik vraag jullie om met mij te strijden voor gerechtigheid, voor jobs, voor algemeen onderwijs, want ik kan het niet alleen”, vroeg ze aan de 200.000 toehoorders. Ze riep de boeren ook op om “hun aanvallen op haar te richten, maar de bevolking met rust te laten.” De presidente vroeg de boeren om de blokkades op te heffen zodat de fabrieken en winkels weer grondstoffen en producten kunnen inslaan.

Enorme verspilling

De boeren zijn niet onder de indruk en de blokkades houden stand. Daardoor is een groot deel van het voedsel dat uiteindelijk toch nog in de steden aankomt rot. Melkbedrijven moeten grote hoeveelheden dumpen omdat de vrachtwagens er niet in slagen om de melk te komen ophalen. Grote bedrijven, zoals beschuitmaker Bagley, hebben hun werknemers naar huis gestuurd bij gebrek aan grondstoffen.
De vleestoevoer heeft het ergst te lijden onder de blokkades. Honderden vrachtwagenchauffeurs hebben hun lading achtergelaten aan de kant van de weg. In sommige gevallen profiteerden de betogende boeren daarvan met grote barbecues, maar het meeste vlees rot weg.
“De voorbije drie weken is er niets meer geslacht”, zegt Danilo Schab van de vakbond van de vleesverwerkende industrie. “We hebben de overheid gevraagd om ons te helpen omdat de bedrijven naar eigen zeggen ons loon niet meer kunnen betalen voor de tweede helft van maart. Dat vormt een groot sociaal probleem, want we praten over 40.000 werknemers.”
Voor de pluimveebedrijven is de situatie nog veel prangender. “Koeien kunnen gewoon blijven grazen als ze niet geslacht worden”, zegt Schab. “Maar kippen kunnen niet overleven als er geen voeder wordt aangevoerd.” Aan het begin van de staking waren er nog honderd miljoen kippen in het land en werden er dagelijks 2,1 miljoen geslacht. Sinds het begin van de staking is dat aantal gedaald tot 300.000. “Het is als een productielijn: de geslachte kippen maken hokken vrij voor nieuwe kuikens”, zegt Schab. “Maar door de blokkades moesten al vier miljoen kuikens verdronken worden in emmers water.”