Ammar Mohammed Khalid: “Sociale media zijn slechts een instrument”

Khalid werkt voor Al Jazeera als adviseur over sociale media en geeft trainingen in binnen- en buitenland aan bedrijven en overheden over het gebruik van sociale media. Wij kwamen hem tegen tijdens het forum van de VN Alliantie van de Beschavingen dat van 11 tot 13 december in Doha plaatsvond.

Toen hij te weten kwam dat we van westerse media waren, zei hij dat hij ons graag iets wilde uitleggen. Wat volgde was een bevlogen betoog over de rol van sociale media in de Arabische wereld, zijn hoop dat 2012 het jaar van de dialoog zal worden en hoe echte dialoog het beste plaats vindt in de echte wereld.

De macht van sociale media

Ammar Mohammed Khalid: In 2010 zagen de Arabische mensen Facebook als een manier om hun mening met hun vrienden te delen. Ze wisten niet dat sociale media ons ook een bepaalde macht geeft en de wereld kan veranderen.

Het probleem was dat de jongeren niet met hun leiders konden praten. Er was een grote kloof tussen jongeren en machthebbers. Via sociale media kunnen we onze stem laten horen.

Maar de Arabische Lente en wat gebeurde in 2010 is niet gebeurd door de opkomst van sociale media. Al te vaak wordt de kennis van jongeren en wat ze geloven in hun hart verward met sociale media als instrument.

Overheden begrijpen sociale media niet

De overheden in Tunesië, Egypte, Lybië en Syrië probeerden de activisten zoveel mogelijk te treffen door onder andere internet af te sluiten en sociale media te blokkeren. Dit doen ze omdat ze geloven dat de platformen hen schaden en daarom heel gevaarlijk zijn.

Ik probeer mensen te vertellen dat ze zoveel mogelijk gebruik moeten maken van sociale media, maar niet ten koste van hun leven. Vind de juiste balans tussen je kennis en mening delen en je leven redden. Veel overheden volgen nu Tweets tot een computer. Binnen de tien minuten weten ze waar je je bevindt. Dat maakt het jongeren moeilijk.

Ik vind dat als je ergens in gelooft je daar een kostprijs voor moet betalen, maar die moet wel juist zijn. We willen niet de kennis verliezen die jongeren hebben. We moeten vertellen over de doden die vielen tijdens de revolutie. Maar waar ligt te grens? Op welk punt moeten we stoppen met gebruik maken van onze vrijheid van meningsuiting?

In Egypte werden er tijdens de Arabische Lente veel video’s en foto’s gelanceerd vanop het Tahrirplein. De overheid heeft de instrumenten om alle telefoonnummers en IP-adressen traceren en blokkeert het internet. De mensen gebruiken dus publieke netwerken.

Overheden proberen macht te krijgen over de sociale media, maar begrijpen ze niet. In westerse landen wordt sociale media gebruikt als mensen een probleem hebben met een ministerie of een bedrijf. Tot nu toe was dat niet gekend in de Arabische wereld.

Overheden in de Arabische wereld zijn geïnteresseerd geraakt in sociale media. Veel mensen gebruiken het en de overheden kiezen hun computers uit als doelwit. Ze komen bijvoorbeeld het toetsenbord of de harde schijf weghalen, omdat ze niet goed weten hoe sociale media werkt. Ze weten niet of ze het twitter-paswoord moeten afnemen of het profiel moeten aanvallen.

2012 als jaar van de dialoog

Een van mijn doelen is om de kennis over sociale media te delen met overheden. Het is tijd om met jongeren in discussie te treden. In Qatar zijn bijvoorbeeld verschillende ministeries online actief. Er zijn bijvoorbeeld mensen die online actief zijn voor de overheid rond verkeer en wegomleggingen. Ze zijn de machthebbers, maar toch kunnen we onze opinie delen en in discussie gaan. Je wil beter niemand beledigen, want alles wordt gearchiveerd.

De tijd is gekomen om de grens tussen de leiders en de jongeren weg te halen door het gebruik van sociale media. Mijn droom is dat 2012 het jaar van de dialoog tussen leiders en jongeren wordt. In 2010 rees een probleem, in 2011 kwamen we tot enkele succesverhalen, misschien behalen we in 2012 wel ons doel.

We willen aan alle overheden laten weten dat ze naar de jongeren moeten luisteren. Laat de jongeren niet tot bij u komen, maar ga tot bij hen via sociale media en laat hen weten hoe interactie met u mogelijk is. Mensen denken altijd dat overheid en jongeren zo verschillend zijn, terwijl dat niet klopt. We zijn allemaal Qatarees en hebben dezelfde wensen over onze toekomst. Als het niet lukt om elkaar te vinden, is er ook geen toekomst. Als we de grenzen tussen leiders en jongeren behouden, zal niemand winnen. Leiders vragen zich af waar de jongeren zijn en de jongeren vragen waar de leiders zijn. Ik hoop dat we tegen 2012 een antwoord gevonden hebben op deze kwestie.

Delen van kennis

Via sociale media kan je alles leren. Bijvoorbeeld over deze conferentie. De conferentie heeft een Twitter-account en video’s op hun website. Veel jongeren kunnen niet deelnemen, maar vinden online informatie en kunnen er online over discussiëren. Sociale media gaat niet om een platform op zich zoals Twitter of Facebook. Het gaat om de kennis die er gedeeld wordt.

Sociale media wordt elke dag geüpdate. Ik geef trainingen voor jongeren en praat over succesverhalen, over hoe ze zichzelf kunnen helpen. Ze zijn allemaal afgestudeerd aan de universiteit en maken dingen mee. Waarom zouden we het voor onszelf houden? Je moet het delen. Bijvoorbeeld informatie over een interessante ontmoeting. We hebben nood aan het opbouwen van Arabische online inhoud.

Ik werk nu ook aan een groot initiatief waarbij informatie over sociale media vertaald wordt van het Engels naar het Arabisch. Momenteel hebben we daarnaast een project om de interface van de Twitter-website naar het Arabisch te vertalen.

Echte dialoog

Ik heb 12.000 volgers op Twitter. Sommigen zeggen dat dat veel is, terwijl er veel mensen zijn die meer volgers hebben. Veel mensen die ik volg, heb ik in het echt ontmoet. Sommigen ontmoette ik pas achteraf. Op deze conferentie bijvoorbeeld. Het is moeilijk om een echte dialoog te hebben als je enkel gebruik maakt van sociale media. Als je een kleine discussie wil voeren, kan je misschien Twitter gebruiken, maar veel dingen kan je niet online delen.

Je kan de problemen niet allemaal oplossen via Twitter, Facebook of YouTube. De oplossingen bevinden zich in de echte wereld. Rechtstreekse communicatie is veel krachtiger. Hier hebben we bijvoorbeeld de traditie om een wekelijkse bijeenkomst te houden die telkens georganiseerd wordt door een van onze vrienden. Het is iets typisch voor onze cultuur. In ons geloof is dialoog heel belangrijk. We komen samen en praten over onze noden. Dit is een van de ruimten waar we echte dialoog kunnen hebben en sommige problemen kunnen oplossen. Soms nodigen we iemand uit, een buitenlander bijvoorbeeld, en dan delen we ervaringen.

Waarom Qatarezen van hun land houden

Je ziet hier veel mensen die sociale media gebruiken. Het wordt ook niet beperkt door de overheid, ik kan alles delen wat ik wil. Hiervoor moeten we onze overheid respecteren. Binnen tien jaar zal de wereldbeker voetbal hier doorgaan. In tussentijd kunnen we mensen vertellen over onszelf en hoe we leven. We gebruiken sociale media zo veel mogelijk om te vertellen over ons land.

Mensen vragen zich soms af waarom Qatarezen zo van hun land houden. We zien dat we instrumenten in handen hebben om verandering te brengen. Gisteren stond ik bijvoorbeeld een uur in de file omdat ze de wegen hadden afgesloten voor deze conferentie. Ik heb via Twitter geklaagd bij het Ministerie van Verkeer en ze hebben geantwoord en hun excuses aangeboden en laten weten dat binnen een half uur alle wegen terug vrij zouden moeten zijn. Ik heb toen geduldig gewacht in mijn auto. Er is dus dialoog mogelijk.

Anderen gebruiken sociale media vaak verkeerd. Ze nemen foto’s van een probleem en klagen altijd. Terwijl je gewoon een vraag kan stellen en snel antwoord krijgt. Veel van onze ministeries werken zo dat als er ergens een probleem is, ze er zo snel mogelijk iets aan doen. Als er bijvoorbeeld een waterlek is, kan je gewoon een foto maken met je iPhone. Ze komen het repareren en zullen achteraf terug een foto maken zodat je kan vergelijken.