Amerikaanse haviken willen grotere koek voor defensie

Obama en het congres worden opgeroepen om een groot deel van het stimuleringspakket van de president te gebruiken om de defensie-industrie een impuls te geven. Ook zou de regering van Obama de militaire uitgaven naar een niveau moeten tillen dat zelfs hoger ligt dan de regering van president Bush voor de komende jaren voorzag.

De politieke druk, die ook blijkt uit een verhoging van de uitgaven van de defensie-industrie aan lobbyactiviteiten, komt op een belangrijk moment. De nieuwe regering zet alles op alles om groen licht voor het stimuleringspakket te krijgen, waardoor er minder aandacht is voor de precieze inhoud van het pakket.

Ook is nog niet duidelijk hoe het overheidsbudget voor 2010 er uit zal zien, maar alles wijst erop dat het Pentagon volgend jaar kan rekenen op 527 miljard dollar, het budget zoals dat was vastgesteld door de regering van George Bush. De VS is, mede door de jaarlijkse uitgaven aan de zogenaamde oorlog tegen terreur in Irak en Afghanistan, verantwoordelijk voor 40 procent van de uitgaven aan defensie wereldwijd.

Campagne

De aanzet voor de campagne werd eind december gegeven, toen Martin Feldstein, de belangrijkste economisch adviseur van voormalig president Ronald Reagan in een artikel in de Wall Street Journal beargumenteerde dat minstens dertig miljard van het stimuleringspakket ten goede moest komen aan defensie. Defensie-uitgaven zouden volgens Feldstein een enorme economische stimulans betekenen en met de miljarden zouden meer dan 300.000 banen kunnen ontstaan. Een reeks analisten sloot zich de afgelopen weken bij hem aan en wezen op de mogelijke voordelen voor economie en werkgelegenheid.

Met het oog op een mogelijke verlaging van het defensiebudget werd Obama door Robert Gates, minister van Defensie, gewaarschuwd dat een dergelijke ingreep dramatische gevolgen zou hebben voor het Amerikaanse militair apparaat, maar ook voor zijn eigen imago als president. Robert Kagan, een belangrijke neoconservatieve denker sloot zich bij hem aan door te stellen dat een verlaging van het budget desastreuze geopolitieke consequenties zou hebben. Vijanden van de VS zouden kunnen concluderen dat de Amerikaanse zich terugtrokken. “Dit is geen tijd om het Amerikaanse leger te verzwakken,” zei Kagan.

Tegenlobby ontbreekt

“Het is eigenlijk heel opmerkelijk,” zegt William Hartung, voorzitter van een onderdeel van de New America Foundation (NAF) dat zich met defensie en veiligheid bezig houdt. “Obama besluit om de militaire uitgaven te verhogen, maar vanuit de neoconservatieve hoek wordt geroepen dat hij in het defensiebudget snijdt.”

Hartung en andere defensieanalisten zien de lobbycampagne van de afgelopen weken als onderdeel van een proces dat al enige tijd bezig is, waarin vanuit het Pentagon en de defensie-industrie geprobeerd wordt de eigen belangen te verdedigen. En dat terwijl de leiding van het Pentagon ook inziet dat de hoge militaire uitgaven van de afgelopen jaren uiteindelijk geen stand kunnen houden. Vanaf het moment dat president Bush in het Witte Huis zetelde, zijn de militaire uitgaven met meer dan zestig procent gestegen, de oorlogen in Irak en Afghanistan niet meegerekend.

Volgens Hartung en andere critici van het Pentagon heeft de nieuwe regering de kans om het Amerikaanse militaire apparaat drastisch te hervormen. “Zij kunnen de trein nu stoppen en in een andere richting dwingen,” zegt Hartung. “Het probleem is dat er gigantische politieke druk is om het defensiebudget te verhogen en er eigenlijk geen tegenlobby is die het tegenovergestelde probeert te bewerkstelligen en de regering oproept om flink in het budget te snijden.”