Amerikaans leger vraagt duur speelgoed - analyse

De opkomst van China als supermacht indammen en de oorlog tegen het terrorisme winnen: dat zijn de twee doelstellingen van het Pentagon voor de komende vier jaar. Het Amerikaanse leger vraagt 440 miljard dollar (367 miljard euro) voor 2007. Dat cijfer houdt geen rekening met de 120 miljard dollar (100 miljard euro) extra die de regering zegt nodig te hebben om de militaire aanwezigheid in Irak en Afghanistan te kunnen financieren.

Het Pentagon vraagt zeven procent meer in 2007. Een verhoging die de elke Amerikaan in de portemonnee zal voelen. Het ministerie van Defensie komt als overwinnaar uit de slag om overheidsgeld met andere ministeries. Gelet op het astronomische begrotingstekort wordt de begroting voor Welzijn en Sociale Zaken bijvoorbeeld zo goed als zeker afgeroomd.

De begroting die het ministerie van Defensie indiende voor 2007, bevat uitgaven die onnodig zijn. Dat is de mening van defensie-expert William Hartung bij het World Policy Institute. Zo is er in de ontwerpbegroting 10,4 miljard dollar voorzien voor het ‘starwars’-programma (een programma om raketten in volle vlucht te vernietigen vanuit de ruimte) - 20 procent meer dan in 2006. Hartung: Dat programma is een ramp. Ondanks de jarenlange beloftes heeft het nog geen enkel wapen opgeleverd dat werkt in realistische omstandigheden.

Het starwars-programma is niet het enige miljardenproject dat vragen oproept. In de maandag voorgestelde begroting zijn ook ettelijke miljarden vrijgemaakt voor dure hightech wapens zoals de Joint Strike Fighter en de F-22, twee nieuwe gevechtsvliegtuigen. Een ander controversieel plan is de ontwikkeling, tegen 2018, van een vliegtuig dat aanvallen kan uitvoeren tot ver binnen de vijandelijke verdedigingslinies.

Volgens het Pentagon zijn die investeringen nodig om het Chinese leger een stap voor te blijven. Washington beschouwt China als de meest waarschijnlijke militaire rivaal voor de toekomst.

Hoogtechnologische bewapeningsprogramma’s leveren pas na jaren bruikbare wapens op en hebben verregaande budgettaire gevolgen, waarschuwt Steven Kosiak, een expert van het Centre for Strategic and Budgetary Assessment (CSBA). In het verleden is meer dan eens gebleken dat het kostenplaatje van zulke programma’s veel duurder uitpakt dan gepland. Het defensiebudget zal elk jaar moeten stijgen met 75 miljard dollar. Is dat nog te betalen? Het defensiebudget staat al op een historisch recordpeil.

De sterke nadruk op duur speelgoed wijst erop dat het Amerikaanse leger niet ver genoeg vooruit plant, vindt ook Carl Conetta, directeur van het Project on Defence Alternatives (PDA). Vroeg of laat moet iemand de rekening maken. Je hebt de staatsschuld, de heropbouw van New Orleans, de wederopbouw in Irak en Afghanistan én dan houdt de president nog vast aan een belastingvermindering, zegt Hartung. Er zal hoe dan ook geknipt moeten worden in het Defensiebudget de komende jaren.

In 2007 krijgt het Amerikaanse leger slechts 6,6 miljard dollar voor de uitbouw van snelle interventie-eenheden in het buitenland. Dat is een tegenslag voor Defensieminister Rumsfeld, die al jaren verkondigt dat hij het Amerikaanse leger wil transformeren tot een lichter, meer flexibel en dodelijker geheel. Rumsfeld heeft zijn zin niet kunnen doordrukken, geloof ik, omdat hij niet het talent heeft om dat te doen. De lobby van de defensie-industrie en de onderaannemers is erg machtig.

De Defensiebegroting kadert in een strategisch vierjarenplan dat vorige week werd voorgesteld. De krachtlijnen daarvan zijn:

- meer middelen om ‘special forces’ in te zetten (66.000 mensen tegen 2011)
- 11,6 miljard dollar voor honderden onbemande spionagevliegtuigen
- een derde meer personeel voor psychologische operaties en burgerinitiatieven in de oorlog tegen de terreur
- 30.000 extra soldaten voor het leger

(MM/PD)