Als Janssens de passie preekt, ...

In Nederland werd de Arabisch Europese Liga (AEL) voor de zoveelste keer voor de rechter gedaagd. In Antwerpen wonnen de Stad en burgemeester Patrick Janssens in kortgeding hun Benno Barnard-zaak. Elke toekomstige verstoorder van een Benno-lezing in de UA mag zich verwachten aan een dwangsom van 25.000 EUR.
Voor alle duidelijkheid: beide zaken hebben niets met elkaar te maken. En AEL en Sharia4Belgium al helemaal niet. Maar beide zijn wel een dankbaar staaltje “twee maten, twee gewichten” wanneer we moord en brand schreeuwen over democratie, discriminatie, intimidatie en vrijheid van meningsuiting.
Pour la petite histoire: AEL zette in 2006, in volle Mohammedcartoons-hysterie, spotprenten op haar site die ook naar de Holocaust refereerden. Bedoeling was de dubbele moraal aankaarten met betrekking tot vrijheid van meningsuiting en aantonen dat er ook in het Westen een intuïtieve grens is die we niet willen overschrijden. Hun punt was gemakkelijk gemaakt: het herpubliceren van de Mohammed cartoon werd niet vervolgd, AEL staat sindsdien met de regelmaat van de klok voor één of andere rechter.
Hoe Barnard zijn punt maakte over de vrijheid van meningsuiting is intussen voor iedereen wel duidelijk. Waarom Janssens en co. een zaak in kortgeding aanspanden iets minder. Naar eigen zeggen wilden ze zeker zijn dat ze alle instrumenten in huis hadden om een toekomstige verstoring van een lezing van Barnard op het privéterrein van de UA tegen te gaan. Om deze ‘bijkomde stok achter de deur’ te bekomen werd het zwaar geschut boven gehaald. Grote woorden als  democratie, intimidatie, discriminatie en vrijheid van meningsuiting werden niet geschuwd om de hoogdringendheid van de zaak te bepleiten.
Eva Brems en Dirk Voorhoof noemden het ‘juridisch spierballengerol’. In de uitspraak zagen ze een mooi staaltje ‘juridisch activisme’.(DS 10/4) Ik wil niet eens nadenken welke gevolgen dit kan hebben voor iedereen die een of andere protestactie wil organiseren. Voor je het weet heb je een boete van 25.000 euro aan je been. Qua inimidatie én vrijheid van meningsuiting kan dit wel tellen.
Anderzijds, met een beetje geluk gaat hier om het ultieme anti-discriminatiewapen waar we al die tijd naar op zoek waren. Stel je voor dat de Koekenstad altijd zo kordaat zouden optreden tegen discriminatie. Het aangehaalde Vlaamse decreet in de aanklacht heeft het namelijk over ‘de toegang tot en de deelname aan economische, sociale, culturele of politieke activiteiten die buiten de privésfeer worden aangeboden’ (artikel 20, 5° en 8°,  Vlaams gelijkenkansen- en gelijkebehandelingsbeleid, B.S. 23 september 2008).
 Wordt u gediscrimineerd op de arbeidsmarkt? De Stad trekt voor u naar de rechtbank! U mag de discotheek niet in? Een telefoontje en Janssens trekt voor u ten strijde! U runt een immo- of interimkantoor en Panorama legde uw discriminerende wanpraktijken vast? Vergeet de collectieve ‘tja..’-reacties van weleer en bel alvast uw advocaat!
Strikt juridisch gezien zullen deze vergelijkingen allicht niet opgaan, maar het punt is wel duidelijk: we hebben tot nog toe weinig burgervaders in kortgeding - of anders - hun nek zien uitsteken voor deze schendingen van de fundamentele rechten. Voortdurende schendingen, wel te verstaan. Met een groot aantal burgerslachtoffers en veel nefastere gevolgen dan het Benno-incident. Qua discriminatie kan dit wel tellen.
Van die dubbele standaarden geraken we allicht nooit af. We kunnen onze democratie volproppen met ronkende principes, de toepassing ervan zal altijd afhangen van machtsverhoudingen en interpretatie. De discussie en het debat hierover zijn een integraal deel van onze democratische samenleving. Op voorwaarde dat iedereen mag meedingen.
Het juridische apparaat is er om dit alles in goede banen te leiden, maar werd deze keer op z’n minst op een twijfelachtige manier ingezet. De weinig overgebleven maskers vielen beslist af. De bestuurders van de stad die van iedereen is, toonden nogmaals hoe ze twee maten en gewichten gebruiken in het wegen en opmeten van hun burgers. Qua democratie kan dit wel tellen.