Afrika heeft 820.000 dokters en verplegers tekort

Twee jaar geleden trok verpleger Isaac Ziba weg uit zijn geboorteland Malawi en verhuisde met zijn familie naar Schotland. Redenen te over: carrièremogelijkheden, betere opleiding, nieuwe ervaring, en een beter loon. Ik heb een goede beslissing genomen voor mijzelf en mijn familie, zegt hij. Of hij ooit nog teruggaat naar zijn land? Dat weet hij niet.

Wereldwijd zijn er vier miljoen gezondheidswerkers tekort. Medisch personeel heeft dus keuze zat. Dat leidt in de minst ontwikkelde landen tot een hersenvlucht die steeds grotere proporties aanneemt.

Afrika heeft zo’n 820.000 artsen, verpleegsters en ander medisch personeel tekort. De brain drain valt er samen met de aidsepidemie, die al 25 miljoen mensenlevens eiste. Toch moet het continent het stellen met 0,6 procent van al het geregistreerde medisch personeel in de wereld.

De ‘brain drain’ is intussen ook een globaal fenomeen geworden, van noord naar noord, van zuid naar zuid en van oost naar west, zegt Danielle Grondin, hoofd van het Departement gezondheidsmigratie van de Internationale Organisatie voor Migratie die vandaag en morgen (23 en 24 maart) in Genève een conferentie houdt over het onderwerp.

Daarbovenop komt ook nog de interne migratie: in veel landen - zowel in de industrielanden als in ontwikkelingslanden - verhuizen artsen en verplegers van het platteland naar de stad.

Grondin wijst ook op het fenomeen ‘brain waste’: gediplomeerd medisch personeel dat migreert en in een andere sector gaat werken. Vaak is dat niet hun eigen keuze, maar verbieden strenge arbeidswetten in veel industrielanden dat ze hun beroep uitoefenen.

Bestaat er een oplossing voor al die verspilling? Sommige experts stellen voor om de verloning en de werkomstandigheden in de landen van oorsprong te verbeteren. Dr. Francis Kimani, het hoofd medische diensten in het Keniaanse ministerie van Gezondheid, ziet dat niet haalbaar. Hij suggereert eerder dat de landen die profiteren van de migratie de landen van oorsprong compenseren voor het geld dat die in hun opleiding hebben gestopt.

Tijdens de Londense conferentie over hersenvlucht ‘Britain’s gain - Africa’s pain’ stelden de Britse bonden van het hoger onderwijs ook al voor dat Groot-Brittannië en de Verenigde Staten de Afrikaanse universiteiten op één of andere manier moeten compenseren als ze daar de knapste koppen wegkopen.

Kimani stelt voor dat de migranten zelf een soort van belasting betalen aan hun land van herkomst. Maar dat ziet verpleger Isaac Ziba niet zitten.

Het is alleszins onwaarschijnlijk dat het groeiende probleem zich vanzelf oplost. De Verenigde Staten hebben aangekondigd dat ze momenteel 125.000 verpleegsters tekort komen en dat dit aantal over tien jaar zou kunnen groeien tot een miljoen. Canada voorspelt op zijn beurt een verpleegstertekort van 195.000 in 2011 en 282.500 in 2016. (ADR/MM)



Conferentie hersenvlucht Genève
http://www.iom.int/en/know/idm/mhr_2324032006.shtml
Britten willen Afrikaanse universiteiten compenseren voor hersenvlucht (IPS)
http://www.ipsnews.be/categorieen/internaf.asp?idnews=6887