"Afghanistan is een hel voor vrouwen"

Malalai Joya, nu 31, heeft het grootste deel van haar leven in vluchtelingenkampen in Iran en Pakistan doorgebracht. In 1998 keerde ze terug naar Afghanistan om er clandestien opleiding te geven aan meisjes, bijzonder gevaarlijk in een land waar de taliban de plak zwaaiden.
In 2003 kreeg ze internationale aandacht toen ze Afghaanse leiders er publiekelijk van beschuldigde oorlogs- en drugscriminelen te zijn en de taliban te steunen.
Het parlement, waar ze sinds 2005 deel van uitmaakt, schorste haar in 2007. Ze overleefde vier aanslagen. Verscheidene andere vrouwenrechtenactivisten werden al vermoord. De laatste was politica Sitara Achakzai, die in april werd neergeschoten.

Net zoals de taliban

“Vrouwen en kinderen waren de eerste en grootste slachtoffers en nog steeds is er veel geweld tegen hen”, zegt ze in een gesprek met IPS. “En de belangrijkste reden is dat de fundamentalisten van de Noordelijke Alliantie de macht hebben. Mentaal zijn die net zoals de taliban.”
“Net zoals de taliban vermengen ze de islam met politiek om tegen de vrouwen van mijn land te gebruiken. In de meeste provincies is de situatie van de vrouwen een hel.
“Het klopt dat sommige vrouwen in grote steden zoals Kaboel, Herat en Mazar-i-Sharif, toegang tot een baan en een opleiding hebben maar in de meeste provincies is alle rechtvaardigheid zoek. In de verst afgelegen provincies wordt de situatie nog rampzaliger. Vrouwen worden vandaag even makkelijk gedood als vogels in Afghanistan.”

Vrouwen worden vandaag even makkelijk gedood als vogels in Afghanistan

George W. Bush

Zopas publiceerde Joya Raising My Voice. Daarin citeert ze onder meer George W. Bush, die in 2002 verklaarde dat de vrouwen en dochters van Afghanistan vrij zouden zijn als de taliban verdreven waren.
“De Amerikaanse regering liegt. Na 9/11 vertelde ze dat vrouwen geen boerka’s meer droegen, maar vandaag, acht jaar later, dragen de meeste vrouwen nog altijd boerka’s om veiligheidsredenen. Ik draag een boerka voor mijn eigen veiligheid.
“De voorbije acht jaar hebben de Afghaanse vrouwen zelfs niet de beperkte rechten gekregen die ze in de jaren 70 en 80 hadden. Vroeger kon je zoals in westerse landen dragen wat je wilde, net zoals ik nu (in het buitenland) doe.”

Zichzelf in brand gestoken

“Dertien jaar geleden gooide de fascistische commandant Gulbuddin Hekmatyar zuur in het gezicht van de vrouwen en meisjes die een baan of opleiding wilden. Vandaag gebeuren dezelfde misdaden opnieuw, maar in naam van de democratie”, zegt Joya.
Op de internationale vrouwendag, op 8 maart, hebben drie Afghaanse vrouwen zichzelf in brand gestoken. “Elke maand plegen tientallen vrouwen zelfmoord.”
Maar er zijn ook tekenen van hoop, zegt Joya. Toen de taliban in januari zuur in het gezicht van vijftien meisjes gooiden, verklaarden de slachtoffers in het ziekenhuis dat ze opnieuw naar school zouden gaan zodra ze beter waren. “Dat geeft hoop”, zegt Joya. “Het zijn stappen in de richting van de democratie.”