Aanslagenreeks in Pakistan stopt niet

De aanslagen zijn meer en meer gericht tegen doelwitten van de Pakistaanse overheid, MO*hoofdredacteur Gie Goris sprak op Radio 1 over de aanslagenreeks in het land.
Is dit een offensief tegen de overheid?
Gie Goris: Er zijn eigenlijk twee offensieven aan de gang, want dat is altijd het probleem als we over de regio spreken: de Pakistaanse taliban en Afghaanse taliban opereren min of meer in overleg maar zeker niet gemeenschappelijk en hebben twee oorlogen lopen.
Als we over Kandahar spreken, spreken we over de Afghaanse taliban. Vrijdag was er ook een aanslag in Peshawar bij de inlichtingendienst en daar waren het de Pakistaanse taliben en companen uit andere bewegingen die een offensief gestart zijn tegen de overheid, eerst als een preventieve reactie op een komend offensief van het leger tegen de taliban in Zuid-Waziristan, dat intussen aan de gang is.
Je zou kunnen zeggen dat het offensief een soort schaduwoorlog is: het Pakistaanse leger vecht in Zuid-Waziristan tegen de taliban, terwijl de taliban en jihadigroepen in de steden vechten tegen de overheid.
En de bevolking is daar het slachtoffer van?
Zoals meestal zitten de burgers geklemd tussen de strijdende partijen. De aanslagen die plaatsvinden maken vooral burgerslachtoffers, al zijn de aanslagen de afgelopen weken redelijk goed gekozen geweest en hebben ze toch veel meer dan daarvoor slachtoffers gemaakt bij de strijdkrachten, de ordediensten en verantwoordelijken van de overheid zelf, maar blijft dat burgers daar slachtoffer zijn.
Hetzelfde moet je zeggen van de legeracties in de Swatvallei en nu in Zuid-Waziristan: ook daar zijn de burgers de eerste slachtoffers: ze moeten eerst massaal verhuizen, met miljoenen, en wie niet tijdig wegraakt, raakt ook daar verpletterd door het geweld.
Het geweld is gericht tegen de regering. Hoe is de verhouding tussen regering en leger dan?
In Pakistan zit dat behoorlijk ingewikkeld in elkaar. De burgerlijke regering wordt door de meeste burgers niet echt ervaren als vertegenwoordiging van hen, die wordt meer ervaren als een frauduleuze club die bezig is zichzelf te verrijken. Ze zijn wel verkozen door de bevolking.
Daarnaast heb je het leger dat niet verkozen is en ook niet gecontroleerd wordt door de burgerregering. Op dit moment zeker niet, want de president Sardari wordt door de legertop absoluut gewantrouwd. Er is dus een diepe kloof tussen de verkozen overheid en het leger.
Het leger dat traditioneel gezien ook de militante islamisten en de taliban de hand boven het hoofd gehouden heeft, gefinancierd heeft, bewapend heeft, de Afghaansa taliban toegelaten heeft zich te hergroeperen binnen de Pakistaanse grenzen en de Pakistaanse taliban heeft laten groeien tot het uit de hand gelopen is.
Je hebt heel verschillende krachten en machten, maar wat in Pakistan is duidelijk worden, is dat het leger door de steun aan die militanten een doos van Pandora geopend heeft en dat ze die met geen geweld meer dichtkrijgen.
Hebben de Verenigde Staten daar overigens helemaal geen invloed op? Toen Hillary Clinton onlangs in Pakistan was, stelde ze hulp in het vooruitzicht en verbond ze daar voorwaarden aan. Dat maakt geen verschil?
De VS proberen de druk zo sterk mogelijk op te drijven om ook impact te krijgen op het leger. Er is een goeie relatie tussen de verkozen regering en de VS, in die mate zelfs dat door veel van de Pakistani dat gezien wordt als een soort onderwerping van de regering aan Washington. Het leger is een moeilijker noot om te kraken. Toen de eerste berichten kwamen dat Amerika massaal grote steun zou toevoegen aan de steun die nu al gegeven wordt, dan was het leger meteen in het verzet. Dat is opgelost geraakt, maar het blijft een moeilijkheid voor de VS.