'Aanklachten zullen conflict doen heropflakkeren'

Norman stond aan het hoofd van de Kamajor-miltie, de vijand van de RUF-rebellen tijdens het conflict in Sierra Leone. Als leider van de regeringsgezinde Kamajors zou hij betrokken zijn bij martelingen en executies van politieke opponenten tijdens de burgeroorlog van 1989 tot 1999.

Ook heel wat burgers begrijpen de aanklachten niet. Ik dacht dat de regering ons had opgeroepen om hen die ons pijn hebben gedaan te vergeven en om de natie te verzoenen. Ik hoop dat die moordenaars niet terugkomen om ons helemaal af te maken, zegt een man wiens linkerarm werd afgehakt door het RUF. De ex-RUF-rebellen waar IPS mee sprak, vinden de aanklachten een schending van het vredesakkoord. Kapitein Lion: Dit hele gedoe met het speciale tribunaal slaat me met verstomming, er klopt niets van. We hebben afgesproken om de oorlog vreedzaam te beëindigen en nu arresteren ze onze leiders.

De RUF-leiders die gisteren werden aangeklaagd zijn Issa Sesay, Morris Kallon, en - de nummer één van het RUF - Foday Sankoh - allen achter de tralies. Een andere RUF-leider, de gevreesde Sam Mosquito Bockarie, is nog voortvluchtig. Dat geldt ook voor Johnny Paul Koroma. Minister van Binnenlandse Zaken Sam Hinga Norman werd deze week gearresteerd. Ze worden aangeklaagd voor een reeks misdaden, gaande van moord, verkrachting, uitroeiing, terreurdaden, slavernij, plundering, het ronselen van kinderen en aanvallen op vredestroepen van de VN, zegt David Crane, de aanklager van het VN-tribunaal.

Cranes oproep aan het volk van Sierra Leone om de twee voortvluchtige aangeklaagden aan te geven, klinkt vele Sierra-Leoners vreemd in de oren. Het land is in de greep van de angst voor de twee. Het gerucht dat Koroma sinds zijn verdwijning een gewapende terugkeer voorbereidt, wordt door veel mensen voor waar aangenomen. Ex-RUF-leider Bockarie overwintert naar verluidt in buurland Liberia. Volgens bepaalde media wil ook hij onrust stoken om het vredesproces te torpederen.

Het West-Afrikaanse land maakte gedurende de hele jaren 90 een bijzonder brutale burgeroorlog mee. Vele inwoners zijn zwaar getraumatiseerd door de gewapende bendes die in hun strijd om politieke macht en diamanten terreur als wapen gebruikten. Het RUF kreeg wereldwijde faam door het afhakken van lichaamsdelen bij burgers tot oorlogstactiek te verheffen, maar ook de regeringsmilities lieten zich niet onbetuigd.

De oorlog is officieel beëindigd in januari 2001, maar sinds kort zorgen aanvallen en arrestaties opnieuw voor onrust. Volgens David Heckt, pr-ambtenaar van het VN-tribunaal, zullen de arrestaties en aanklachten niet tot nieuw onlusten leiden. We hebben 16.000 VN-troepen in het land. Dat is ruim voldoende om de vrede te handhaven. Een optimisme dat niet iedereen in Sierra Leone deelt.