Geen spijtbetuiging of excuus kan het leed in Oost-Congo verzachten. In conflictgebieden ligt het aantal mentale problemen drie keer hoger dan het wereldwijde gemiddelde. Niet alleen het geweld, maar ook posttraumatische stress doodt. ‘Een wonde aan het hart’, zo noemt men een oorlogstrauma.

De solidariteit was groot, na de uitbarsting van de vulkaan Nyiragongo in het Congolese Goma twee weken geleden. Lokale organisaties kregen heel wat hulp op de been. Is dat net een sterkte of eerder een nieuwe blamage van het vertrouwen in de nationale overheid?

Gaan we, twee jaar na de Congolese verkiezingen, naar een effectieve wissel van de macht? Daar lijkt het op, want president Félix Tshisekedi probeert zich te ontdoen van de invloed van voorganger Joseph Kabila. Maar dat is zo makkelijk nog niet.

In de wachtrij voor het kobalt uit Congo schuift een nieuwe klant aan: de Fair Cobalt Alliance. Zelfs grondstoffenreus Glencore sloot zich onlangs bij die alliantie aan. Het is nog afwachten of zo’n alliantie van mijnbouwbedrijven de handel in kobalt mens- en milieuvriendelijker kan maken, of dat ze op die manier enkel de toegang tot de felbegeerde ...

Een herschikking van de legertop moest zijn achterban en internationale partners tonen dat Tshisekedi zich aan zijn beloftes houdt. Op deze manier hoopt de Congolese president alleszins om de macht van voorganger Kabila te verminderen.

Drie dorpen in de Oost-Congolese provincie Ituri liepen afgelopen weekend leeg. De inwoners vertrokken nadat opnieuw tientallen huizen in brand werden gestoken. De afgelopen maanden was het opnieuw onrustig in de provincie. Een reis terug in de tijd leert dat het meer is dan een etnisch conflict: ook de koloniale geschiedenis heeft een aandeel in h ...

Op 7 mei telde heel Afrika iets meer dan 52.000 bewezen corona-besmettingen op een bevolking van ruim 1,3 miljard. Dat is ongeveer evenveel als in België. Waarom worden in zovele Afrikaanse landen dan draconische maatregelen genomen die de bevolking tot wanhoop drijven?

MO* vroeg activisten uit Congo, Ecuador, Syrië en de Filipijnen hoe zij de pandemie ervaren hebben, en wat ze eruit leren. Hoe groot is de veerkracht van het middenveld als alles stilvalt? ‘Dit zijn tijden om te leren, en om in de praktijk te brengen wat we hebben geleerd. Daar zijn crisissen voor’, zegt Esperanza Martinez uit Ecuador.

‘Neokoloniaal en racistisch’, was de felle kritiek op het idee om potentiële coronavaccins in Afrika te testen. De paniek werd snel bedwongen, maar om de reactie te begrijpen, moeten we oog hebben voor het koloniaal medisch beleid dat gepaard ging met uitbuiting en onderdrukking, stellen critici.

In de hoofdstad Kinshasa heerste afgelopen weekend chaos na een aangekondigde lockdown, die toch weer afgeblazen werd. ‘Onze machthebbers geven de indruk in het duister te tasten.’ Maar een virus wacht niet op internationale solidariteit of op politieke eenheid, dat weten de Congolezen maar al te goed. Dus doen ze zelf maar wat ze kunnen.

De ernst van de coronacrisis is nu algemeen erkend. Europese regeringen nemen krachtige maatregelen, de bevolking had haar verantwoordelijkheid al langer genomen. Maar zijn vluchtelingenkampen klaar voor corona? Of ziekenhuizen in het Afrikaanse binnenland? Het korte antwoord is: neen.

Het is toeval, maar de inspanningen om de samenwerking tussen Congo en België een nieuw elan te geven, vallen samen met de voorbereidingen om de zestigste verjaardag van de Congolese onafhankelijkheid te vieren. Staat dekolonisering eindelijk op de agenda? De nood is hoog, maar de redding nog niet nabij.