De dood van Jevgeni Prigozjin doet het Wagnerimperium in de Centraal-Afrikaanse Republiek niet wankelen. Met het bier Africa ti L’or maken de Russen duidelijk dat ze gekomen zijn om te blijven en de Fransen definitief mogen inpakken. Al lijkt er aan de lokale Wagnertop toch wat te zijn veranderd. 

Sinds de Verenigde Naties na de Tweede Wereldoorlog het licht zagen, heeft de organisatie nauwelijks vooruitgang geboekt bij het oplossen van de vele conflicten in de wereld. Voormalig VN-medewerkster Natalie Samarasinghe vindt dat het dringend anders moet.

Afrikaanse landen die een groot deel van hun tarwe invoeren uit Europa, betaalden een hoge rekening voor de Russische inval in Oekraïne. Graan werd onbetaalbaar. De hele kwestie maakt pijnlijk duidelijk hoe kwetsbaar grote delen van Afrika zijn wanneer een oorlog losbarst op het Europese continent.  

De oorlog in Oekraïne en de bijbehorende energiecrisis zorgden in Libië voor meer stabiliteit in de olieproductie en de olie-export en -inkomsten. Maar een oliedeal betekent nog geen duurzaam politiek akkoord. De recente natuurramp in Derna laat zien hoe nefast de politieke verdeeldheid is.

Nu de diplomaten het land uit zijn gesneld en internationale hulpverlening traag op gang komt, zijn de Soedanezen op zichzelf aangewezen. Verenigd in verzetscomités helpen ze elkaar met medische zorg, voedsel en psychische bijstand. ‘Wat vertel je aan de kinderen die zich onder het bed verstoppen?’

Twee politiek-militaire fenomenen zitten de laatste jaren in de lift: geprivatiseerde oorlogsvoering en het ultranationalistisch extremisme in Rusland. De uitvloeiing daarvan is de beruchte Wagner Group, het private militaire bedrijf dat officieel niet eens bestaat.

Gebruiken Marokko en Algerije onafhankelijkheidsbewegingen in een geopolitiek steekspel voor meer macht in de regio? Polisario in de Westelijke Sahara kan al langer rekenen op Algerijnse steun, en nu volgt ook de Riffijnse beweging. Omgekeerd steunt Marokko de Kabylische zaak in Algerije.

Welke richting gaat Angola uit en hoe historisch worden de komende verkiezingen van eind augustus? ‘Voor het eerst in drie decennia hebben de Angolezen een reële kans om te bepalen wat voor soort staat en samenleving ze willen.’

In het globale Zuiden is de toon over de Russische invasie van Oekraïne heel anders dan in het Westen. Experts zien een nieuwe beweging van landen die zich niet gebonden voelen aan de grote machtsblokken en onpartijdig blijven. 

De oorlog in Oekraïne laat zich wereldwijd voelen. Voedsel- en olieprijzen schieten de hoogte in. Daarbij wordt verwacht dat vooral de armste landen het zwaar te verduren krijgen. Maar ook diplomatieke banden komen onder druk te staan.  

In 2021 verloor Tshopo, de grootste provincie van de Democratische Republiek Congo, maar liefst 12.000 hectare aan bossen door branden. Onderzoekers linken het bosverlies aan het feit dat er steeds meer cacao geteeld wordt, door migranten uit naburige provincies.

Geen spijtbetuiging of excuus kan het leed in Oost-Congo verzachten. In conflictgebieden ligt het aantal mentale problemen drie keer hoger dan het wereldwijde gemiddelde. Niet alleen het geweld, maar ook posttraumatische stress doodt. ‘Een wonde aan het hart’, zo noemt men een oorlogstrauma.