Sheep on Wheels: plastic afval een nieuw leven geven

Het is vrijdagavond en het licht brandt in een schuur ergens in het landelijke Kessel. Er staan wat fietsen tegen de gevel en binnen klinkt gelach en muziek. Een jongeman stapt buiten om pizza’s over te nemen van een koerier. Binnen is er honger, want binnen wordt een plasticrecyclage-machine in elkaar gedraaid. Not your average teenage Friday night.

Ik ben te gast bij Sheep on Wheels, een initiatief van enkele laatstejaars van het Sint-Ursula Instituut uit Sint-Katelijne-Waver. Doel van de “Rijdende Schapen”? Zoveel mogelijk mensen informeren over plastic afval en hoe het een nieuw leven te geven.

‘Het begon allemaal met een overenthousiast idee. We wilden een busje ombouwen om te gaan rondreizen en onderweg plastic verzamelen en recycleren, en probeerden onze ouders te overtuigen. Dat liep wat moeilijk,’ zegt Lukas. De ouders waren niet overtuigd: in het oorspronkelijke plan zat “iets te veel busje” en “iets te weinig recyclage”. Dat draaide helemaal om toen één van de Schapen hoorde van Precious Plastic.

Precious plastic is een initiatief van Dave Hakkens. In 2013 bouwde hij, als afstudeerproject bij de Design Academy (Eindhoven), een reeks machines met als doel het omvormen van plastic afval tot grondstof voor nieuwe producten. Een “cum laude” verder zette hij de bouwinstructies van de drie machines gratis online en een community was geboren. Om en bij de 40.000 apostelen (en elke dag meer) over heel de wereld werken vandaag samen aan het uitdragen en verbeteren van het oorspronkelijke idee van Dave.

Ook de Sheep on Wheels zijn enthousiaste bekeerlingen. ‘We leerden al snel dat de oorspronkelijke plannen van Precious plastic – die online gratis te verkrijgen zijn – enkele cruciale stappen overslaan en uitgaan van een grote handigheid bij de maker. Onze bijdrage ligt er dan ook in om het idee meer toegankelijk te maken; om een bouwpakket samen te stellen zodat de drempel voor anderen lager wordt.’

Een oplossing voor het plastic-probleem kan Precious Plastic niet zijn, ‘maar misschien kunnen we een zaadje planten bij anderen en meer mensen warm maken om te ondernemen. We merken dat er veel interesse is in Sheep on Wheels, zelfs enkele scholen in de buurt én in het buitenland hebben ons als gevraagd om het project te komen tonen of willen zelf ook leren recycleren.’

Dat hoeft niet te verbazen. De jongens en meisje van Sheep on Wheels lopen over van enthousiasme en struikelen over elkaar om hun verhaal te doen. ‘Sorry voor de chaos,’ lacht Gilles. Integendeel, denk ik: meer van dat!

Hoewel ze allemaal leerlingen zijn op Sint-Ursula, ging de eerst stap niet uit van de school zelf. De verbindende factor is “Appelweide”, een initiatief van Sanne Dirickx, bevlogen leerkracht van de school en zelfverklaarde “goeroe” die samen met leerlingen een vergeten stukje grond van de school omtoverde tot een ecologische appelboomgaard. De oogst van de boomgaard wordt geperst tot appelsap en verkocht.

Uit de naschoolse activiteit bloeide al verschillende kleine projecten op zoals een bloemenweide voor insecten, leerlingen die zelf een buitentafel en banken maakten en de met prijzen overladen mini-onderneming Ecolocal Treets. Dat is het mooie aan “Appelweide”, vertrouwt Sanne me toe; ‘het is een leuke groep maar het is bovenal een kweekvijver voor engagement en betrokken studenten’. Het is in de schuur van het huis van Sanne waar ik vanavond met Sheep on Wheels heb afgesproken en waar de machines, electronica en website in elkaar worden gezet.

Lukas, Niels, Karel, Cédric en Gilles hebben Sheep on Wheels tot hun eindwerk gemaakt. Alle vijf studeren ze wetenschappen-wiskunde. Lukas, Niels en Karel behandelen in hun eindproef de technische kant van de plasticverwerking, Cédric en Gilles bestuderen de chemische kant van de machines. Voor Fien, Anton en Tuur, die Latijn studeren, is er geen link met de studies. ‘Ik werk mee aan de website en zo’ zegt Fien. Het idee van de bus interesseerde haar minder, maar toen het plastic-verwerkingsplan opdook, was ze helemaal gewonnen. ‘Mijn vriendinnen begrijpen het niet helemaal, maar ik geniet van het gevoel dat ik met iets nuttigs, iets nobels bezig ben.’

Allemaal hebben ze veel meer geleerd dan ze ooit dachten: contacten leggen in de industrie, een vzw opstarten, boekhouding,… Sheep on Wheels is een micro-onderneming geworden die hen een reeks vaardigheden heeft bijgebracht waar ze de rest van hun leven op kunnen teren.

In juni trokken deze studenten de deur van hun middelbare school voor goed achter zich dicht. Het verhaal van Sheep on Wheels eindigt echter niet. Hun droom om met hun project doorheen Europa te gaan reizen blijft leven. Daarenboven willen ze betrokken blijven in hun eigen-opgerichte VZW. ‘We willen dat andere laatstejaars dit project verder kunnen zetten. Maar we zullen er over waken dat de oorspronkelijke geest bewaard blijft,’ zegt Lukas.