1,2 miljoen burgers van Noord-Kivu uitgesloten van verkiezingen

Ebola of Kabila, wat is de grootste bedreiging voor de toekomst van Congo?

Bron: Sociale netwerken

“Ville morte” in Butembo op 28 december 2018: de Avenue Joseph Kabila is volledig afgesloten

De beslissing van de onafhankelijke kiescommissie van de D.R.Congo om de tot drie maal toe uitgestelde verkiezingen van zondag 30 december 2018 nogmaals uit te stellen tot ergens in maart voor de kiesdistricten van Butembo, Beni stad, Beni territoire en Yumbi maakt de bevolking woedend. Hoe gegrond zijn de argumenten die daarvoor worden aangehaald en wat kan de werkelijke bedoeling zijn?

Hét grote argument is dat verkiezingen het ebolavirus zullen helpen verspreiden en dat de bevolking daartegen moet worden beschermd door de verkiezingen uit te stellen. Het klinkt heel aannemelijk als je dat zo hoort verkondigen en Kinshasa gelooft dat dit argument vlot zal worden aanvaard door de nationale en internationale gemeenschap. Maar klopt dat argument ook met de werkelijkheid?

Chloorwater

Ebola-deskundigen en de Congolese minister van Gezondheid zijn hierover altijd duidelijk geweest: mits een goede voorbereiding is het perfect mogelijk om toch verkiezingen te organiseren in een ebolagebied. Het virus zet zich enkel voort door rechtstreeks contact met lichaamsvloeistoffen van besmette mensen die ook de symptomen vertonen. Zolang de symptomen zich niet uiten kan er geen overdracht zijn. Eenmaal de symptomen zich uiten is de patiënt zo ziek dat hij of zij niet meer normaal kan functioneren en dus doodziek thuisblijft. Het is onmogelijk om je naar een stembureau te begeven wanneer je moet overgeven of met bloederige diarree zit. Het is enkel in de korte periode aan het prille begin van het optreden van de symptomen dat een besmet persoon zich nog zou kunnen aanbieden terwijl hij/zij toch al besmettelijk is.

Om dat te voorkomen moeten er drie dingen gebeuren: in elk stembureau moet de lichaamstemperatuur van elke kiezer worden gemeten vooraleer hij het bureau betreedt, de kiezer moet de handen ontsmetten in chloorwater zowel voor als na het uitbrengen van de stem en het touchscreen van de computer moet regelmatig worden ontsmet. Mensen met een verhoging worden naar het observatiecentrum gebracht voor afname van een bloedstaal en onderzoek naar ebola, zoals dat nu ook al gebeurt met reizigers met koorts. Gelet op alle andere gebruikelijke verrichtingen in een kiesbureau is dit maar een relatief kleine verzwaring van de procedure, die perfect mogelijk te organiseren is en waarvoor het geen probleem is om vrijwilligers te vinden, gelet op het grote enthousiasme van de bevolking om hun stem te kunnen uitbrengen. De WHO beschikt over een budget om alles te financieren en heeft daar trouwens al de nodige aankopen voor gedaan (extra thermometers, handwasinstallaties en geconcentreerde chloor).

Ebola als politiek wapen

Nooit heeft de kiescommissie zich zorgen gemaakt over ebola tijdens de verkiezingscampagne.

Het was dus perfect mogelijk geweest om de stemming toch te laten doorgaan. De kiescommissie heeft de verkiezingscampagnes ook niet verboden. Nochtans kwamen daar tienduizenden mensen voor op straat in dicht opeengepakte drommen. Nooit heeft de kiescommissie zich zorgen gemaakt over ebola tijdens de  verkiezingscampagne. Nu ze dat blijkbaar toch doet, zou ze rekening moeten houden met de termijn die deskundigen vooropstellen om de epidemie onder controle te krijgen: minstens vier en wellicht zes maanden. De kiesdatum naar maart verschuiven heeft vanuit wetenschappelijk oogpunt dan ook geen enkele zin. Dat er nu toch uitstel van bovenaf wordt opgelegd moet dan ook een andere verklaring hebben.

De kiezers van Beni en Butembo beschouwen dit als een politieke daad, duidelijk bedoeld om hun stem te neutraliseren. Toen de door Kabila persoonlijk uitgepikte opvolger, Emmanuel Shadary, op campagne kwam in Beni, is hij er uitgejouwd en werden er stenen gegooid op zijn wagenstoet. Wat wil je, hij kwam vertellen dat zijn beleid een verderzetting zal zijn van het beleid van Kabila. De laatste vier jaar betekende dit dat de bevolking ten prooi viel aan terroristische aanvallen waar Kabila geen noemenswaardig verweer tegen bood. Wie wil dat nu verlengen?

Chaos in de stemlokalen

Het kamp van Kabila heeft begrepen dat er in Noord-Kivu niet veel stemmen te rapen vallen voor hun kandidaat Shadary. Het gewicht van de 1,2 miljoen stemmen van de kiezers die nu worden uitgesloten van de presidentsverkiezingen zou nagenoeg volledig naar het kamp van Martin Fayulu, de grootste uitdager, gaan. Aangezien er maar één kiesronde meer is nadat Kabila in 2011 het parlement omkocht om de grondwet te wijzigen, waardoor de kiezer met het grootste aantal stemmen president wordt, zelfs als dit minder dan 50% is, kunnen ze zo alvast het % stemmen voor Shadary naar boven halen. Het verschil tussen de twee zal ongetwijfeld groot zijn. Met kiesfraude alleen Shadary laten winnen zou vele miljoenen valse stembrieven vereisen. Hoewel die nu ongetwijfeld al massaal worden geprint met verdonkeremaande stemmachines, is het veel doeltreffender om zoveel mogelijk tegenstemmen het zwijgen op te leggen. Dat haalt het % van de eigen kandidaat flink omhoog.

Blijf op de hoogte

Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en blijf op de hoogte van het mondiale nieuws

Dat is ook de reden waarom er in Kinshasa, waar Shadary niet populair is, meer dan 8000 stemmachines zogezegd in de vlammen zijn opgegaan. Dat vuur werd ongetwijfeld aangestoken door het Kabilakamp zelf, maar de stemcomputers zijn niet opgebrand. Niemand heeft een berg verwrongen moederborden gevonden na het blussen. Een deel van die machines wordt nu ongetwijfeld gebruikt om tegen de klok valse stembrieven te printen ten voordele van Shadary en de FCC-kandidaten voor de parlementen. Anderzijds kunnen ze beweren dat ze hard hun best hebben gedaan om overtollige computers uit het binnenland over te brengen naar Kinshasa, maar dat ze er niet genoeg hebben gevonden, zodat minstens duizend stembureaus van de hoofdstad zullen moeten worden gesloten. Die mensen mogen zich aanbieden in de andere bureaus, maar ze staan daar niet op de kieslijsten, en er zal meer tijd nodig zijn per bureau om meer kiezers op te vangen. Wellicht rekenen ze erop dat de mensen het lange wachten beu worden en huiswaarts keren zonder hun stem uit te brengen. Maar één ding is zeker: dat wordt chaos aan de stemlokalen!

Balkanisering

Dan heb je het argument van de onveiligheid. Het klinkt alsof dit een nieuw gegeven is. Nochtans is de onveiligheid in Beni en omstreken al vier jaar lang een groot probleem voor de bevolking, met naar schatting tegen de 2.000 moorden en een groot aantal ontvoeringen. De overheid is er nooit in geslaagd daar een oplossing voor te vinden. De vermeende ADF-rebellen blijven zowat wekelijks minstens één keer aanvallen en demonstreren daarmee het onvermogen van het leger om er een eind aan te stellen. Met de hulp van de blauwhelmen van MONUSCO zou dat nochtans relatief gemakkelijk moeten kunnen worden aangepakt. Dat dit niet gebeurt betekent in de ogen van de bevolking dat de regering en een deel van het leger zelf er mee achter zitten omdat ze baat hebben bij die onveiligheid.

De electorale baat is nu bevestigd door het uitstel van de verkiezingen in Beni en Butembo tot na de inzwering van de nieuwe president. De materiële baat is duidelijk: in de regio’s waar de zogezegde rebellen actief zijn kunnen natuurlijke rijkdommen (hout, goud, coltan, tin, cacao, koffie,…) ongestoord verder worden geëxploiteerd. Ook zijn de inwoners van de regio ervan overtuigd dat een deel van de legerleiding, afkomstig van de brassage van diverse vroegere rebellengrepen de banden onderhouden met de regimes van de buurlanden, waardoor infiltraties van daaruit in de vermeende ADF-rebellen makkelijk kunnen worden georganiseerd. Dat de Congolese overheid niet het leger saneert maar verkiest de kiezers uit te sluiten, doet vele mensen besluiten dat Kinshasa aanstuurt op een balkanisering van het oosten, het in handen geven van de oostelijke provincies aan de buurlanden. En dat kan geen enkele rechtgeaarde Congolees aanvaarden.

Twee immens hoge risico’s

Het eigengereide gedrag van de kiescommissie, duidelijk geïnspireerd door het FCC, het kamp dat aan de macht is en wil blijven, houdt twee grote risico’s in. Het eerste is dat het land compleet onbestuurbaar wordt. De kans dat de verkiezingsoverwinning van Shadary wordt aangevochten is zo goed als zeker. Het grondwettelijk hof zal hierin meegaan en de uitslag ongeldig verklaren. Resultaat: nieuwe verkiezingen over een paar jaar, terwijl Kabila ondertussen aan de macht hoopt te blijven. Ik kan me echter niet inbeelden dat het Congolese volk hier nogmaals vrede zal mee nemen. Dus ofwel gaan we naar een nieuwe lange periode van instabiliteit onder een staat van beleg met dezelfde mandaatloze president. Ofwel nemen de buurlanden van de DRC hun verantwoordelijkheid en schuiven ze Kabila aan de kant omdat hij een te grote risicofactor is geworden voor de stabiliteit van de hele regio en wordt een overgangsregering aangesteld die de opdracht krijgt echte verkiezingen te organiseren.

Het tweede grote risico is dat opnieuw veel mensen ebola niet meer zullen zien als de levensbedreigende ziekte die ze wel degelijk is maar als een politiek wapen van Kabila en zijn netwerk. Zijn verklaring daarover op de radio Deutsche Welle vanochtend is daarbij nog eens olie op het vuur. In één adem vermeldt hij de kiescommissie en de regering en spreekt hij in de wij-vorm als het gaat over het nemen van de beslissing “om de bevolking zich niet te laten besmetten door de ziekte en daar achteraf spijt over te krijgen”. Een duidelijkere bekentenis over het totaal ontbreken van onafhankelijkheid van de kiescommissie kan je je niet inbeelden. De woeste kiezers zullen hun woede koelen op alles wat met ebola heeft te maken. Internationale experten worden teruggetrokken door hun werkgevers uit angst voor aanvallen van de woedende bevolking. Weerwerk tegen de epidemie zal een tijdlang onmogelijk worden, het virus zal doorbreken naar de buurlanden en een nieuw drama veroorzaken op een schaal die de epidemie in West-Afrika van 2014-2016 zal doen verbleken. Het argument van de kiescommissie en Kabila dat ze de bevolking willen beschermen tegen ebola zal dus een diametraal tegenovergesteld effect hebben.

Het is niet te geloven dat de toekomst van de hele natie wordt bedreigd door het koppige vastklampen aan de macht van een man die zich durft uit te geven voor de vader van de democratie in Congo.

Bron: Sociale netwerken

Digitale kreet van de bevolking voor het recht op verkiezingen

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.