Impact van pandemie dreigt vooruitgang teniet te doen

Jonge Latijns-Amerikanen zien carrièrekansen in rook opgaan in de nasleep van corona

© Fabio Teixeira/Thomson Reuters Foundation

In een klas bij de non-profitorganisatie Redes da Maré worden lokale studenten voorbereid op de universiteitsexamens in Rio de Janeiro, Brazilië.

Miljoenen studenten in Brazilië, Colombia en elders in Latijns-Amerika zijn gestopt met hun opleiding vanwege de economische impact van de pandemie.

Als jongen keek Fabian Calderon samen met zijn vader, die werkte als vluchtcoördinator, vaak naar vliegtuigen op de luchthaven van Bogotá. Dat inspireerde hem later om dezelfde carrière na te streven.

Calderon werkte overdag in een callcenter en gebruikte zijn spaargeld om zich in 2019 in te schrijven voor een avondopleiding aan een particuliere universiteit, waar hij 800 dollar per termijn betaalde – meer dan het dubbele van zijn minimum maandloon van 350 dollar.

Meer dan de helft van de ondervraagde studenten noemde economische redenen om te stoppen met studeren.

‘Het was zwaar om tot 22.00 uur te studeren en de volgende dag weer naar mijn werk te gaan, maar als ik klaar was zou ik gegarandeerd een goede baan krijgen’, vertelt de 29-jarige Calderon. Maar toen sloeg de Covid-19-pandemie toe, die de Colombiaanse economie harde klappen toebracht en daarmee ook de dromen van Calderon om af te studeren en een betere toekomst veilig te stellen, in elkaar deed vallen. ‘Ik verloor mijn baan. Ik hield het een maand vol zonder salaris. Ik kon mijn collegegeld niet betalen. Ik was zo teleurgesteld’, zegt Calderon, die in juni 2020 stopte met zijn opleiding.

© Thomson Reuters Foundation/Anastasia Moloney

Fabian Calderon in een winkelcentrum in Bogota, Colombia.

Miljoenen studenten in Colombia en in heel Latijns-Amerika zijn gedwongen het hoger onderwijs te verlaten vanwege de economische gevolgen van covid-19, zeggen experts.

Uit een onderzoek van WorkUniversity, een online banenplatform, bleek dat de uitval in het hoger onderwijs in Colombia in het tweede kwartaal van 2020 met 24 procent is gestegen ten opzichte van een jaar eerder. Meer dan de helft van de ondervraagde studenten noemde economische redenen om te stoppen met studeren.

Vorig jaar kondigde de Colombiaanse regering aan dat het collegegeld zou worden kwijtgescholden voor de armste studenten aan publieke universiteiten. Zo’n 650.000 studenten zouden daarvoor in aanmerking komen dit jaar.

Vooruitgang gestagneerd

Latijns-Amerika heeft de afgelopen twee decennia grote vooruitgang geboekt om meer studenten het hoger onderwijs in te krijgen. Volgens de Wereldbank is het bruto-inschrijvingspercentage voor hoger onderwijs in de regio tussen 2000 en 2018 meer dan verdubbeld; van 21 naar 52 procent. Maar de impact van de pandemie dreigt die vooruitgang nu teniet te doen en de kloof in onderwijskansen tussen arm en rijk, en man en vrouw, te vergroten.

‘Het is duidelijk dat er een effect zal zijn op het bruto binnenlands product van alle landen.’

‘Voor de pandemie was er een groeiende trend om meer vrouwen dan mannen naar het hoger onderwijs te trekken in Latijns-Amerika’, zegt Francesc Pedro, hoofd van het International Institute for Higher Education in Latin America and the Caribbean (IESALC), een onderdeel van het VN-agentschap Unesco.

Een beter geschoolde beroepsbevolking helpt de economische groei te stimuleren, de sociale mobiliteit te vergroten en de ongelijkheid te verminderen.

‘We kunnen nu verwachten dat er een grote impact zal zijn op de inkomsten van deze generatie. Het is duidelijk dat er een effect zal zijn op het bbp (bruto binnenlands product) van alle landen’, aldus Pedro.

Voor kinderen zal verstoring van het onderwijs als gevolg van maandenlange schoolsluitingen door de pandemie leiden tot een verlies van vaardigheden. Dat zou weer kunnen leiden tot een daling van de wereldwijde economische output met 1,5 procent voor de rest van deze eeuw, zo schat de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO).

Genderongelijkheid

In Latijns-Amerika zullen vrouwelijke studenten het hardst worden getroffen. ‘We verwachten dat minder vrouwen terugkeren naar universiteiten… het genderprobleem is een indicator van sociale en economische ongelijkheden waar vrouwen in onze regio meer onder lijden’, zegt Pedro.

Voordat de pandemie in maart 2020 Colombia bereikte, had Daniela Acevedo (24) nog maar zes maanden te gaan voordat ze haar diploma gezondheidsadministratie zou halen aan een door de overheid gerunde school.

Acevedo’s vader betaalde haar dagelijkse buskaartje, zo’n 5 dollar, maar toen veel bedrijven sloten vanwege de maandenlange lockdown, verloor hij zijn baan als bouwvakker en kon hij het zich niet langer veroorloven.

© Fabio Teixeira/Thomson Reuters Foundation

In een klas bij de non-profitorganisatie Redes da Maré worden lokale studenten voorbereid op de universiteitsexamens in Rio de Janeiro, Brazilië.

‘Ik liep de helft van de weg om te besparen op reiskosten en verkocht snoep in de klas. Maar ik hield het niet vol’, zegt Acevedo. ‘Ik moest stoppen met studeren. Het was hartverscheurend. Al die moeite en tijd, bijna twee jaar, verspild. Ik heb het diploma niet behaald. Ik heb niets om te laten zien bij sollicitatiegesprekken.’

‘Het is niet wat ik voor mezelf wilde. Ik had een carrière gewild, een stabiele baan. Ik zal vanaf nul moeten beginnen.’

Thuisonderwijs zat er voor Acevedo niet in omdat ze geen computer of internet heeft. Veel studenten met een laag inkomen hebben met soortgelijke problemen te maken gehad, waardoor het moeilijk voor hen was om niet achterop te raken of helemaal af te haken. ‘Ik raakte in een depressie. Ik voelde me waardeloos en nutteloos.’

Met het diploma hoopte Acevedo te kunnen solliciteren naar een baan als ziekenhuisadministrateur en iets meer dan het maandelijkse minimumloon van 300 dollar te verdienen. Het had een kans kunnen zijn om uit de armoede te komen en te voorkomen dat in de enorme groep informele arbeiders terechtkomt, die dagelijks zwoegen voor contant geld.

Nu is Acevedo op zoek naar werk als serveerster of schoonmaker, waarmee ze zo’n 5 dollar per dag verwacht te verdienen. ‘Het is niet wat ik voor mezelf wilde. Ik had een carrière gewild, een stabiele baan. Ik zal vanaf nul moeten beginnen’, vertelt ze.

Braziliaanse studenten

Een soortgelijk patroon deed zich voor in buurland Brazilië, waar vorig jaar zo’n 3,4 miljoen studenten stopten bij particuliere universiteiten, volgens schattingen van Semesp, een brancheorganisatie. De armste Brazilianen werden het zwaarst getroffen, aldus actievoerders.

In de wijk Mare in Rio de Janeiro, een uitgestrekte favela waar ongeveer 140.000 mensen wonen, geeft de non-profitorganisatie Redes da Mare al meer dan twintig jaar avondlessen om bewoners voor te bereiden op toelatingsexamens voor de universiteit. In 2021 werd het laagste aantal studenten gerapporteerd dat zich had aangemeld voor het examen sinds 2005.

© Fabio Teixeira/Thomson Reuters Foundation

Antônia Rodrigues poseert voor een foto bij Redes da Maré, een non-profitorganisatie in Rio de Janeiro

‘We zagen een gigantische uitval. Eind 2020 hadden we een klas van twintig leerlingen; toen het jaar begon waren dat er 250’, zegt Daniel Martins, onderwijscoördinator bij Redes da Mare. ‘Mensen moesten of stoppen met studeren of stoppen met werken.’

Een van de inwoners van Mare, de 21-jarige Antonia Rodrigues, kon tijdens de lockdown in 2020 de combinatie online universitaire lessen en haar 10-urige werkdag bij een kledingfabriek nauwelijks bolwerken. Rodrigues deelt haar kleine huis met meerdere familieleden – wat, samen met een haperende internetverbinding, online studeren een uitdaging maakt. Ze haalde in 2020 goede cijfers, maar had het gevoel niets te leren.

‘Ik studeerde om docent te worden. Hoe kon ik iets onderwijzen dat ik niet had geleerd?’ Ze stopte in 2021, afgehaakt door het online studeren en het terugkijken van opgenomen lessen na lange werkdagen. Nu is ze vastbesloten om het opnieuw te proberen en is daarvoor terug bij Redes da Mare. ‘We zijn hier in de favela, maar we moeten nieuwe ruimtes opvullen’, zegt Rodrigues. ‘En dan terugkomen om anderen te helpen.’

Dit artikel is oorspronkelijk verschenen bij IPS-partner Thomson Reuters New Foundation.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.