Nieuwe Wereldstrategie voor vluchtelingen en migranten

Gedaan met gisteren. Het Europees Parlement zet de schouders onder het migratiebeleid van morgen

© Frontex

Beeld van de “Poseidon Sea & Rapid Intervention 2015-2016” van Frontex

Eind dit jaar moet tussen de landen van de Verenigde Naties een nieuwe Wereldstrategie voor vluchtelingen en migranten afgerond zijn. In een resolutie schetst het Europees parlement hoe de Unie zich in die internationale onderhandelingen moet positioneren. De nadruk blijft liggen op de mensenrechten en op humanitaire oplossingen. Vooral nu Trump de Verenigde Staten heeft teruggetrokken uit de onderhandelingen over die Wereldstrategie, moet Europa het voortouw nemen, vindt het parlement.

Vorige week maakte Rached Ghannouchi, leider van Ennahda, Tunesiës grootste politieke partij, zijn ronde langs de EU-instellingen – inclusief bij onze Hoge Vertegenwoordiger voor Buitenlandse Zaken Federica Mogherini. Tunesië is het land waar de Arabische lente begon en ook het enige land waar die revolutie tot meer stabiliteit en democratie heeft geleid. Bij de vijf andere landen waar de Arabische lente zich voltrok – Syrië, Libië, Bahrein, Egypte en Jemen – is deze overgegaan in een Arabische winter, vaak met langdurige humanitaire catastrofes als gevolg.

Als ontwikkelingshulp een koehandel wordt om het ‘we-houden-ze-buiten’-verhaal dat de afgelopen jaren onder impuls van rechtse politieke partijen tot stand is gekomen, in stand te houden, komen we nooit tot structurele en menswaardige oplossingen.

Rached Ghannouchi had een simpele boodschap voor onze leiders: het is niet omdat Tunesië als het enige democratische land uit de Arabische lente kwam, dat het geen Europese hulp zou nodig hebben. Waar de EU Turkije 6 miljard euro toestopt voor de opvang van vluchtelingen, “doet Tunesië het gratis”, zoals Ghannouchi fijntjes opmerkte. Ghannouchis verhaal is exemplarisch voor hoe migratie een pasmunt is geworden voor het verkrijgen van ontwikkelingsfondsen. Als ontwikkelingshulp een koehandel wordt om het ‘we-houden-ze-buiten’-verhaal dat de afgelopen jaren onder impuls van rechtse politieke partijen tot stand is gekomen, in stand te houden, komen we nooit tot structurele en menswaardige oplossingen. We moeten er ons immers goed bewust van zijn dat migratie een blijvend en zelfs groeiend fenomeen is.

Het aantal migranten steeg wereldwijd van 2,8% van de wereldbevolking in 2000 naar 3,8% in 2017. En het is niet omdat regeringsleiders zoals Donald Trump of Viktor Orban geen vluchtelingen willen opvangen, dat het vluchtelingenprobleem plots verdwijnt.

Meer nog, door hun verantwoordelijkheid af te wijzen, profileren deze regeringsleiders zich als de echte profiteurs op het wereldtoneel. Zonder een wereldwijde aanpak en een evenwichtige verdeling van de verantwoordelijkheden, zowel mondiaal als binnen de Europese Unie, creëren we immers broeihaarden van instabiliteit.

Daarom moet de EU nu als één blok maximaal inzetten op de VN-onderhandelingen voor een nieuwe globale strategie voor vluchtelingen en migranten – de zgn. UN Global compacts on Safe, Orderly and Regular Migration and on Refugees. Doel is om tot een nieuw, gezamenlijk antwoord op migratie te komen met alle VN-lidstaten tegen het einde van 2018. De EU speelt daarbij een belangrijke voortrekkersrol, nadat Trump zich al eerder uit het Global Compact on Migration terugtrok.

Het Europees Parlement legt nu aan de Hoge Vertegenwoordige van Buitenlands Zaken in een resolutie de krijtlijnen voor waarbinnen een Wereldstrategie voor migranten en vluchtelingen moet uitgewerkt worden. Het Parlement verwacht van de VN-onderhandelaars concrete verbintenissen. Wat gaan we doen voor de mensen die door geweld moeten vluchten en voor hun buurlanden die de capaciteit niet hebben om iedereen op te vangen? Wat gaan we doen met de jeugd in Afrika - vandaag reeds 60% van de Afrikaanse bevolking - die echt werk wil en geen non-job als straatventer van Chinese namaakspullen in de grijze economie van het land? Ze zoeken echte studie- en werkopportuniteiten, en als we niets ondernemen zal irreguliere migratie voor hen één van hun strategieën zijn om dit te verwerven.

Opleidingsafspraken

Wij stelden met sp.a eerder al voor om global skill partnerships - opleidingsafspraken zeg maar - uit te werken tussen het herkomstland, het bestemmingsland en potentiële werkgevers. Dergelijke opleidingen moeten in eerste instantie gericht zijn op tewerkstelling in de landen van herkomst, zodat de gevreesde brain drain vermeden kan worden.

Een eerste stap in het beperken van irreguliere migratie is immers mensen een toekomst bieden in hun eigen regio. Maar zo’n opleidingsprogramma’s kunnen evenzeer gericht zijn op tewerkstelling in andere landen, bijvoorbeeld EU-lidstaten, op maat van de noden van die landen. Dergelijke opleidingen kunnen al in het land van herkomst voorzien in een taalbad en een inburgeringscursus. Met dit soort aanpak wordt heel wat frustratie en spanning vermeden die gepaard gaat met de ongecontroleerde, irreguliere migraties die we vandaag meemaken.

Het idee van global skill partnerships begint ook langzaam voet aan de grond te krijgen bij de VN-onderhandelaars en werd al opgeworpen in een rapport van VN secretaris-generaal António Guterres in de aanloop naar de wereldstrategie voor migranten en vluchtelingen. Het voordeel is dat reguliere en irreguliere migratie met dit plan gekoppeld kunnen worden. Dergelijke opleidingsovereenkomsten kunnen immers gemaakt worden met landen die zich bereid tonen om hun irregulier verblijvende onderdanen terug te nemen. Want zelfs met een beleid dat reguliere migratie versoepelt, zal er immers nog steeds irreguliere migratie blijven bestaan en moet ook de terugkeer menswaardig georganiseerd kunnen worden.

No free riders

Het Europees parlement verwacht in haar resolutie ook dat de gemaakte afspraken op geregelde tijdstippen geëvalueerd worden om te controleren of landen voldoende doen om aan de globale uitdaging tegemoet te komen. Het free-riderssysteem moet doorbroken worden. Het parlement wil dat elk land de rechten van vluchtelingen, zoals in de VN Conventie van Genève, en van gastarbeiders, zoals in het VN Arbeidsmigrantenverdrag, erkent.

Het parlement wenst ook een snelle toegang tot educatie en traumabegeleiding voor kinderen, zelfs als die in detentiecentra zouden verblijven, hoewel het parlement vooral stelt dat er een einde moet worden gemaakt aan de detentie van migrantenkinderen.

Het is is ieders belang dat we de stap zetten van de ongecontroleerde migraties van vandaag, naar een menswaardig, op de mensenrechten gebaseerd plan voor een ordelijke en gecontroleerde migratie.

Er moeten ook concrete engagementen komen voor het openen van humanitaire corridors in oorlogsgebieden en de hervestiging van vluchtelingen. Het parlement wil ook nieuwe mandaten voor de VN die erop gericht zijn om betere opvang in de regio te voorzien, gericht op een mogelijk langdurige verblijf van vluchtelingen in de gastgemeenschap in de regio.

Dat betekent dat we verder moeten denken dan de humanitaire noodhulp, maar moeten helpen bij de opbouw van wegen, volwaardige huizen, medische infrastructuur…

De nieuwe globale strategie voor vluchtelingen en migranten van de Verenigde Naties moet dit jaar nog afgerond worden en zal ondertekend worden in december van dit jaar in Marokko.

Het is is ieders belang dat we de stap zetten van de ongecontroleerde migraties van vandaag, naar een menswaardig, op de mensenrechten gebaseerd plan voor een ordelijke en gecontroleerde migratie. Hoofd en hart, gecontroleerd en menselijk. Zolang dat er niet is, zullen we immers, net zoals vandaag, louter brandhaardjes blijven blussen.

 

Kathleen Van Brempt is Europarlementslid voor sp.a.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.