Malaria treft vooral zwangere vrouwen en kinderen

De wereldwijde strijd tegen malaria moet zich richten op kinderen en zwangere vrouwen, zegt de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) in een nieuw rapport. Deze groepen lopen namelijk het meeste risico.

In het Global Malaria Report 2019, dat deze week gepresenteerd werd in Genève, staat dat het aantal malaria-infecties wereldwijd is afgenomen. Zo’n 11 miljoen zwangere vrouwen in Afrika ten zuiden van de Sahara liepen echter een besmetting op in 2018. Dat is bijna één op de drie zwangere vrouwen.

Malaria heeft gevolgen voor het ongeboren kind. De ziekte veroorzaakt vaak bloedarmoede en een laag geboortegewicht. In 2018 werden in Afrika ten zuiden van de Sahara bijna 900.000 baby’s geboren met een te laag gewicht als gevolg van malaria, waarschuwt het rapport.

Kinderen

Ook kinderen lopen risico, ondanks een toename van preventiemethoden zoals met insecticide behandelde klamboes. In Afrika ten zuiden van de Sahara had 61 procent van de kinderen jonger dan vijf jaar zo’n net in 2018. In 2010 was dat nog slechts 26 procent. Meer dan een derde van de kinderen die koorts krijgt – een van de symptomen van malaria – heeft echter geen toegang tot gezondheidszorg.

“In dit rapport leggen we de focus weer op de belangrijkste risicogroepen: zwangere vrouwen en jonge kinderen”, zegt Pedro Alonso, de directeur van het Malariaprogramma van de WHO. “Door hier de nadruk op te leggen, maken we duidelijk dat zij de eerste doelgroep moeten worden in de strijd tegen malaria.”

Stabiel

Hoewel het aantal malariadoden wereldwijd nog steeds daalt, ligt de bestrijding van de ziekte niet meer op schema sinds 2016, blijkt uit het rapport. En het wereldwijde aantal besmettingen blijft sinds die tijd stabiel.

Vorig jaar werden 57 op de 1000 mensen besmet in landen waar malaria heerst. In sommige landen hebben pogingen de ziekte te bestrijden nauwelijks effect. Ongeveer 15 procent van de gevallen doet zich voor in zes landen: Nigeria, de Democratische Republiek Congo, Ghana, Oeganda, Ivoorkust en India. India heeft grote vooruitgang geboekt in de strijd tegen de ziekte, maar is nog steeds goed voor 3 procent van alle gevallen wereldwijd.

Een ziekte van armoede en ongelijkheid

Abdisalan Noor, teamleider van het Wereldwijde Malariaprogramma en hoofdauteur van het rapport, zegt dat de financiering van de strijd tegen malaria zorgen baart. “Sinds 2010 zijn de financieringsniveaus stabiel gebleven. Maar de zorg bestaat dat dat onvoldoende is in relatie tot de bevolkingsgroei en voor alle risicogroepen.”

Met dit in het achterhoofd, zegt het rapport, is het van belang de bestrijding te richten op zwangere vrouwen en kinderen - de meest kwetsbare groepen.

Experts die aanwezig waren bij de presentatie van het rapport, noemden malaria een “ziekte van armoede en ongelijkheid.” Abdourahane Diallo, hoofd van het RMB Partnership to End Malaria, zei dat de ziekte vooral voorkomt bij de armsten, voor wie de toegang tot preventie- en behandelingsmethoden moeilijk is. “We hebben methoden die werken, maar ze bereiken niet iedereen”, zei hij.

Vaccin

In het rapport komen vooral traditionele preventiemethoden aan bod, zoals gebruik van klamboes, bestrijding van de muggenpopulatie en afweermiddelen. In drie landen echter – Ghana, Kenia en Malawi – worden proeven gedaan met een malariavaccin. Dat kan volgens de auteurs van het rapport vier op de tien malariagevallen bij jonge kinderen voorkomen.

James Whirting, ceo van Malaria No More UK, is betrokken bij de ontwikkeling van het vaccin. Hij zegt dat het dit jaar wordt toegediend aan 360.000 kinderen. Hij herhaalde echter de waarschuwing van Diallo en drong erop aan dat landen met een hoge besmettingsgraad de toegang tot de zorg verbeteren.

“Universele gezondheidszorg is de sleutel tot succes,” zei Whiting. “Iedereen die risico loopt op malaria, moet terecht kunnen bij eerstelijnsgezondheidszorg voor preventie, diagnose en behandeling van deze dodelijke ziekte.”

Deze boodschap wordt onderstreept door data uit het rapport. Drie landen – Oost-Timor, Maleisië en Iran – rapporteerden in 2018 voor het eerst geen malariagevallen, dankzij verbeterde zorg. Eerder dit jaar werden Algerije en Argentinië malariavrij verklaard door de WHO. In deze landen hadden zich geen nieuwe gevallen voorgedaan gedurende drie jaar.

Bron: Scidev.net