Wereldwijde CO2-uitstoot blijft (licht) stijgen

De wereldwijde uitstoot van broeikasgassen daalt niet, integendeel, blijkt uit cijfers van het Global Carbon Project, waar ook Vlaamse wetenschappers aan meewerkten. Vooral in India en de VS steeg de uitstoot dit jaar, terwijl die in de EU en China daalde.

Volgens de berekeningen van het Global Carbon Project zal die wereldwijde uitstoot dit jaar afkloppen op 40,6 miljard ton. Hoofdoorzaak is de stijging van de uitstoot uit fossiele brandstoffen (36,6 gigaton CO₂), een toename met 1 procent ten opzichte van vorig jaar, en net hoger dan het niveau in 2019 voor de start van de pandemie. Emissies uit veranderend landgebruik, zoals ontbossing, zijn dit jaar goed voor 3,9 gigaton CO₂.

EU en China

De emissies uit steenkool en olie liggen respectievelijk 1 en 2,2 procent hoger dan vorig jaar. De uitstoot van aardgas daalde lichtjes (-0,2 procent), vooral in de EU. De groei in emissies uit olie is vooral te wijten aan de heropleving van de internationale luchtvaart na de pandemie.

Onder het wereldwijde uitstootcijfer gaan enkele geografische trends schuil. Zo daalt de uitstoot in Europa met 0,8 procent en in China met 0,9 procent. Maar in de VS (+1,5 procent), India (+6 procent) en de rest van de wereld (+1,7 procent) stijgen de emissies. De daling in China is vooral te wijten aan de vele lockdowns en de impact hiervan op de economie. De lagere waarden in Europa zijn toe te schrijven aan een daling van 10 procent in de aanvoer van aardgas. 

Budget

Om de klimaatverandering onder 1,5 graad Celsius te houden en zo de ergste gevolgen van de klimaatverandering te vermijden, mag nog maximum 380 gigaton CO₂ worden uitgestoten. Dat “budget” is bij de huidige emissies al in negen jaar op. 

‘Het Global Carbon Budget laat zien dat de oceaan een van onze grootste bondgenoten is in het tegengaan van de klimaatverandering.’

Maar naast de uitstoot van broeikasgassen is het belangrijk de opname van CO₂ in natuurlijke systemen - de zogenaamde “carbon sinks” - te evalueren. En wat blijkt: die nemen nog altijd zowat de helft van de uitstoot voor hun rekening, ondanks de negatieve impact die klimaatverandering vandaag al heeft op deze ecosystemen. In het voorbije decennium is de opname van CO₂ door de oceaan wel met 4 procent gedaald, en die van ecosystemen op land zelfs met 17 procent.

Vlaamse input

Onderzoekers van het Vlaams Instituut voor de Zee (VLIZ) werkten mee aan het rapport, met name voor de berekeningen van de opname in de oceaan. Het VLIZ leverde voor de Belgische kust essentiële metingen aan het Global Carbon Budget, en werkte mee aan de interpretatie van de metingen. 

‘Het Global Carbon Budget laat zien dat de oceaan een van onze grootste bondgenoten is in het tegengaan van klimaatverandering’, zegt onderzoeker Peter Landschützer. ‘Al zien we nu al veel negatieve effecten van een veranderend klimaat op de oceaan. Een grotere opname van CO₂ doet de oceaan verzuren, en hittegolven op zee als gevolg van klimaatverandering laten nu al hun sporen na.’