Wat u moet weten over internetneutraliteit, in vijf vragen

Op donderdag 14 december 2017 bliezen duizenden betogers verzamelen voor de poorten van de Federal Communication Commission (FCC) in Washington DC. De federale waakhond voor telecommunicatie en internet besliste dat het een einde aan de in de VS geldende internetneutraliteit zal maken. Nu moet het Congres de beslissing nog ratificeren. Alvast een reden voor een resem aan internetbedrijven, middenveldorganisaties en gebruikers, gewapend met kransen en kaarsen, om de dood van een vrij en open internet aan te kondigen. Worden de VS een tweede China op het Net, zoals de New York Times het uitdagend stelt? En belangrijker: welke gevolgen heeft de FCC-beslissing voor onze internetvrijheid? MO* zocht een antwoord op een paar prangende vragen.

1. Mama, wat is internetneutraliteit?

Internetneutraliteit of net neutrality beschermt het recht om vrij gebruik te maken van het internet. Dat betekent dat een internetprovider (ISP) alle data op het internet vrij en op dezelfde manier toegankelijk moet maken.

2. Waarom beslist de FCC om internetneutraliteit aan banden te leggen?

Het is geen publiek geheim dat internetproviders een probleem hebben met internetneutraliteit. Content providers (internetbedrijven zoals Google, Facebook, Netflix, Twitter, Skype etc.), maken immers gretig gebruik van de gratis infrastructuur die zo door de ISP’s geboden wordt.

Duidelijk een nieuw hoofdstuk in Trumps grote restauratiepolitiek

Het FCC geeft met haar beslissing dus toe aan de grieven van de Amerikaanse ISP’s. Zo wil ze de verstoorde concurrentie rechttrekken en ervoor zorgen dat de ISP’s blijven investeren in internetinfrastructuur.

De beslissing komt er niet toevallig. President Trump benoemde Ajit Pai, een felle tegenstander van net neutrality, een tijdje terug tot voorzitter van de FCC. Dat deed de balans binnen de commissie overhellen naar Republikeinse kant. Dit dossier vormt dus duidelijk een nieuw hoofdstuk in Trumps grote restauratiepolitiek.

3. Waarom is er zoveel kritiek op de beslissing van het FCC?

Eerst en vooral is men bezorgd dat de beslissing zal uitmonden in een internet in twee versnellingen, waarbij bepaalde sites enkel tegen betaling vlot toegankelijk zullen worden. Een feitelijke enclosure dus: het internet verandert van een vrije gemeenschappelijke ruimte, waar ieders ideeën vrij circuleren en opgepikt kunnen worden, in een pay-to-play arena.

Zo verschuift de ultieme controle over wat er op het internet verschijnt naar de ISP’s. Zeker in de VS is dit geen goeie zaak, aangezien die markt bezet wordt door een de facto monopolie van een handjevol telecombedrijven, waaronder Comast, Verizon en AT&T.

Content providers zullen in elk geval een rekening gepresenteerd worden, wat betekent dat de Amerikaanse consument voortaan waarschijnlijk meer zal moeten ophoesten voor zijn/haar favoriete serie op Netflix en een Skype- of Whatsappgesprek niet langer gratis zal zijn.

Tegenstanders vrezen ten slotte dat de beslissing een desastreuse impact zal hebben op de internetmarkt. Ze zien het als een protectionistische maatregel, aangestuurd door de powers-at-be, die elke economische groei in de kiem zal smoren.

In een open brief aan het FCC  drukken zo’n 200 bedrijven wereldwijd hun bezorgdheid uit dat een beslissing tegen internetneutraliteit ‘de markt zal fragmenteren, schaaleconomieën zal verwoesten, incentives voor innovatie zal verkleinen, sociale bewegingen in het gedrang zal brengen en de ziel van het Internet aan flarden zal scheuren.’

4. Hoe zit het met internetneutraliteit in Europa?

Hetzelfde scenario zal zich voorlopig nog niet voordoen in Europa. Met haar Open Internet Regulation vaardigde de EU in 2015 immers een van ’s werelds meest vooruitstrevende wetgeving inzake internetneutraliteit uit. De Europese tegenhanger van het FCC, de Body of European Regulators of Electronic Communications (BEREC) waakt over de implementering ervan.

‘In de digitale wereld van vandaag is het belangrijk om te vrijwaren dat innovatieve geesten onze wereld kunnen heruitvinden’

Sébastien Sorriano, voorzitter van BEREC, heeft dan ook kritiek op de beweegredenen van het FCC.

‘Ons onderzoeksrapport toont aan dat internetneutraliteit niet afschrikkend werkt voor telecom- en kabelbedrijven om te investeren. We stellen net een verhoging vast.’

‘In de digitale wereld van vandaag is het belangrijk om te vrijwaren dat start-ups, ondernemers en innovatieve geesten onze wereld kunnen heruitvinden. Net neutrality in een land komt iedereen ten goede, want over de hele wereld kan men putten uit die open toegang tot kennis.’

Het omgekeerde is natuurlijk ook waar.

5. Welke directe gevolgen kan de beslissing hebben voor ons?

Het internet is niet binnen landsgrenzen te houden, dus zal de schaduw van de FCC ook over ons internetverkeer hangen. De illegale downloaders onder ons zijn alvast een omvangrijke bron armer: de Amerikaanse ISP’s kunnen voortaan bit torrents bestrijden.

Ook binnen Europa zijn er heel wat lobbykrachten actief voor de inperking van internetneutraliteit.

Ook binnen Europa zijn er heel wat lobbykrachten actief voor de inperking van internetneutraliteit.

In Zweden en Portugal waren er onlangs geschillen rond betalende toegang tot een bepaalde internetservice, en zelfs Angela Merkel liet zich voorzichtig positief uit  over een “tweesporennet”. 

Sorriano is echter optimistisch. ‘De boodschap is duidelijk voor alle innovatoren: kom naar Europa, wij houden de weg voor u open.’