VN bijna halve eeuw machteloos in conflict Israël-Palestina

In 2017 bestaat het Israëlisch-Palestijnse conflict vijftig jaar. Het staat al sinds het begin van de Zesdaagse Oorlog uit 1967 ook op de agenda van de Verenigde Naties.

  • Montecruz Foto (CC BY-SA 2.0) Is er nog een toekomst voor de Palestijnen na 50 jaar oorlog en bezetting? Montecruz Foto (CC BY-SA 2.0)

Als Antonio Guterres op 1 januari de nieuwe secretaris-generaal van de Verenigde Naties (VN) wordt, erft hij een reeks politieke en militaire conflicten, inclusief de al zes jaar durende burgeroorlog in Syrië, de verwoestende bombardementen op Jemen, de strijd tussen soennieten en sjiieten in Irak, de wijdverbreide politieke chaos in Libië, hernieuwd geweld in de Centraal-Afrikaanse Republiek, de voortdurende wreedheden in Darfur en Zuid-Soedan en de groei van het wereldwijde terrorisme.

Maar een van de meest hardnekkige problemen is de Palestijnse eis om een eigen staat te hebben. Een  kwestie die leidde tot een halve eeuw onderhandelingen en verschillende niet-geïmplementeerde resoluties van de VN-Veiligheidsraad.

Op 12 december verklaarde Guterres tegenover journalisten dat er ‘meer diplomatie voor vrede’ nodig is, verwijzend naar ‘de vermenigvuldiging van nieuwe conflicten en oude conflicten die nooit lijken te stoppen.’

De Israëlisch-Palestijnse kwestie lijkt zo’n conflict dat het eeuwige leven heeft. In vijftig jaar tijd zijn er nooit signalen geweest dat er een einde aan zou komen.

Verlamming

Mouin Rabbani van het Institute for Palestine Studies zegt dat de VN in veel opzichten nog maar een schim is van de organisatie die zij in in 1947 was, ‘toen de Algemene Vergadering een aanbeveling overnam om Palestina op te delen, of zelfs in 1967, toen de bezetting van de Westelijke Jordaanoever en de Gazastrook begon.’

De capaciteit die de VN nog hebben om effectief te handelen wordt volledig verlamd door de Verenigde Staten, zegt hij, die namens Israël handelen.

‘Zijn de Palestijnen veroordeeld tot nog eens vijftig jaar militaire bezetting?’

Het is in dit opzicht wat ironisch te zien hoe de Amerikaanse VN-ambassadeur Samantha Power en andere Amerikaanse diplomaten onophoudelijk klagen dat Rusland het Syrische regime de hand boven het hoofd houdt bij de VN-Veiligheidsraad, zegt Rabbani, die ook als adviseur verbonden is aan het Palestinian Policy Network (Al Shabaka).

‘Zijn de Palestijnen veroordeeld tot nog eens vijftig jaar militaire bezetting?’, vraag hij zich af. ‘Als het afhangt van de Verenigde Naties, is het antwoord “waarschijnlijk wel”, maar gelukkig hangt het niet alleen van de VN af.’

Timide

Gevraagd naar de rol van de VN, zegt Rabbani dat onder de recente secretarissen-generaal er niet één geweest is die zich meer timide heeft opgesteld in de relatie met Israël en de VS en de Palestijnse kwestie, dan de vertrekkende Ban Ki-moon. ‘Zijn benoeming is een ramp geweest voor de Palestijnse rechten en zijn vertrek is welkom nieuws.’

Vijay Prashad, hoogleraar Internationale Studies aan het Trinity College in Connecticut (VS), zegt dat de tweestaten-oplossing verwoest is vanwege de Israëlische nederzettingen. Het VN-beleid houdt volgens hem geen rekening met die realiteit.

Welke toekomst is dan wel mogelijk voor de Palestijnen? Dat is de vraag die gesteld moet worden, zegt Prashad, die uitgebreid gepubliceerd heeft over de politiek in het Midden-Oosten. Israël zal zich keren tegen elke oplossing, of die nu van één of twee staten uitgaat, zegt hij. ‘De Palestijnen zitten in de verdediging. Welke positieve strategie is mogelijk voor de Palestijnen, en zal de nieuwe secretaris-generaal een discussie daarover mogelijk maken? Ik hoop van wel’, zegt Prashad.

VS minder dominant

Rabbani vindt het moeilijk te voorspellen hoe de aankomende Amerikaanse president Donald Trump zich zal opstellen. Hij verwacht dat die zich zal laten beïnvloeden door adviseurs in zijn directe omgeving. ‘En dat wijst op niet veel goeds.’

De nieuwe secretaris-generaal krijgt volgens hem te maken met dezelfde beperkingen als zijn voorganger, maar heeft het voordeel dat de VN niet langer volledig gedomineerd worden door de Verenigde Staten, zoals in de afgelopen decennia het geval was.

Het lijkt ook redelijk te verwachten dat zijn ambities verder gaan dan een loopjongen te zijn voor Washington, ‘zoals zijn voorganger’, stelt Rabbani. ‘Ik weet weinig over Guterres’ persoonlijke visie op het Israëlisch-Palestijnse conflict. Gezien het feit dat hij een voormalige Europese sociaaldemocratische premier is, zal zijn visie waarschijnlijk vallen binnen de Europese mainstream.’

Maar het gaat echter niet zozeer om zijn persoonlijke visie, nuanceert hij, maar om de omgeving waarin hij functioneert en zijn bereidheid om zijn politieke invloed te gebruiken. Dat hangt niet alleen af van prioriteiten en voorkeuren, maar ook van lidstaten die aandacht voor bepaalde kwesties eisen en van de internationale publieke opinie.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.