Sahel begint verzwakt aan “hongerseizoen”

Het zogenaamde hongerseizoen in de Sahel zal dit jaar waarschijnlijk heviger zijn dan andere jaren. Door de coronapandemie en de bijhorende inflatie begint de bevolking verzwakt en verarmd aan de jaarlijks terugkerende periode van voedselonzekerheid.

Het aantal mensen dat voedselonzekerheid riskeert in de Sahel loopt op tot 29 miljoen, waarschuwt de ngo Action Against Hunger (AAH). Dat is drie keer zoveel als twee jaar geleden. Nu al kampen 13 miljoen mensen met voedselonzekerheid, wat betekent dat ze niet weten waar hun volgende maaltijd vandaan komt.

Naar schatting 811.000 mensen lijden op dit moment zodanig honger dat dringende noodhulp is vereist.

De komende maanden dreigen nog zwaarder te worden voor de lokale bevolking, want het zogenaamde hongerseizoen staat voor de deur. Dat is de periode waarin, vooral op het platteland, de voedselvoorraden opraken en het nog enkele maanden duurt voor de nieuwe oogst van het land komt. AAH waarschuwt voor een ernstige humanitaire crisis die dringende actie van de internationale gemeenschap vereist.

Cyclus van honger

Naar schatting 811.000 mensen lijden op dit moment zodanig honger dat dringende noodhulp is vereist. In 2019 werd dat cijfer nog geschat op 143.000.

‘Vergeleken met eerdere voedseltekorten is dit jaar anders en veel ernstiger’, zegt Mamadou Diop, de regionale vertegenwoordiger van AAH in West-Afrika. ‘Dit jaar zijn de mensen die dit hongerseizoen hebben bereikt fysiek en mentaal erg verzwakt, omdat ze vanwege de pandemie geen noodzakelijke routinematige gezondheidszorg hebben gekregen.’

De Sahel - een gebied in Afrika tussen dat in het noorden aan de Sahara Grenst en in het zuiden aan de tropische savannes en een tiental landen omvat (Mauritanië, Senegal, Mali, Burkina Faso, Niger, Nigeria, Tsjaad, Soedan, Eritrea en Ethiopië) - zit al jaren in een vicieuze cirkel van voedselcrises. De klimaatontwrichting manifesteert zich in het gebied in de vorm van droogtes en onregelmatige regenval. Politieke instabiliteit en almaar stijgende voedselprijzen dragen bij aan de voedselschaarste.

Instabiliteit en inflatie

Vrijwel alle Sahellanden hebben te kampen met onveiligheid. Volgens de VN-vluchtelingenorganisatie zijn 5,3 miljoen mensen ontheemd in het gebied. De COVID-19-pandemie heeft bijgedragen aan de verslechtering van de algemene context van het gebied.

‘COVID-maatregelen zijn vaak ten koste gegaan van andere noodzakelijke gezondheidscampagnes om ziekten zoals malaria en mazelen te voorkomen. Bovendien hebben de angsten van mensen traditionele vaccinatiecampagnes zoals polio beïnvloed’, legt Diop uit.

Naast noodhulp zijn er meer inspanningen nodig om te investeren in het versterken van de regionale veerkracht.

‘Hoe kunnen gezinnen zich voorbereiden op het hongerseizoen wanneer de voedselprijzen afgelopen maanden constant bleven stijgen?’ zegt Paloma Martín de Miguel, regionaal directeur van AAH voor de Sahel. De inflatie in de regio wordt nu geschat op meer dan 10 procent vergeleken met het gemiddelde van de afgelopen vijf jaar.

Aan de vooravond van het hongerseizoen stellen de betrokken organisaties dat er zich de komende maanden een noodsituatie in de Sahel ontplooit indien er internationaal geen actie wordt ondernomen. Onder de 13 miljoen voedselonzekere mensen zijn er volgens de ngo 1,6 miljoen zwaar ondervoede kinderen die zonder extra hulp niet behandeld kunnen worden.

Naast noodhulp zijn er meer inspanningen nodig om te investeren in het versterken van de regionale veerkracht. Financiering voor essentiële diensten, en toegang tot deze diensten voor de meest kwetsbare mensen, is van cruciaal belang om de voedselzekerheid in het gebied op lange termijn te waarborgen, zegt de organisatie.