Conflict over Kasjmir zorgt opnieuw voor oplopende spanning in Zuid-Azië

Postzegelcrisis tussen India en Pakistan

De komende week is traditioneel de drukste week van het jaar in New York. De Verenigde Naties houden hun jaarlijkse hoogmis en daar komen veel staats- en regeringsleiders, maar ook allerhande ministers uit de hele wereld op af. Voor België reizen premier Michel, minister van Buitenlandse Zaken Reynders, minister van Ontwikkelingssamenwerking De Croo en minister voor Volksgezondheid De Block af – naast koningin Mathilde die als Global SDG Advocate, de pleitbezorgers voor de duurzame ontwikkelingsdoelen, gaat.

Al die ministers gebruiken de wandelgangen van de VN ook om korte bilaterale contacten te hebben. Het was dan ook geen groot nieuws toen vorige week bekend gemaakt werd dat de Indiase en Pakistaanse ministers van Buitenlandse Zaken elkaar zouden treffen in New York. Dat die ontmoeting de dag daarna afgeblazen werd door India, zorgde wél voor politiek ophef.

Flip-flop-diplomatie

India aanvaardde de uitnodiging van Palistan, maar preciseerde wel dat een ontmoeting in de marge van de AV van de VN ‘een gesprek is, geen dialoog’. Kwestie van geen hoge verwachtingen te wekken.

Het was de nieuwe Pakistaanse regering die de vraag stelde tot een ontmoetin. Dat lag in de lijn van de verwachtingen na de eerste toespraak van premier Imran Khan anderhalve maand geleden. Toen beloofde hij dat, als India één stap op weg naar dialoog en vrede zou zetten, Pakistan er twee zou nemen. Khan motiveerde die bereidheid om te praten vanuit economische logica, maar voegde er wel aan toe dat er een oplossing moest komen voor alle uitstaande geschillen – diplomatieke codetaal voor: er moet onderhandeld worden over Kasjmir.

Vorige week liet het Indiase ministerie van Buitenlandse Zaken weten dat minister Sushma Swaraj de uitnodiging voor gesprek van haar Pakistaanse collega Shah Mahmood Qureshi aanvaard had. India preciseerde wel dat een ontmoeting in de marge van de AV van de VN ‘een gesprek is, geen dialoog’. Kwestie van geen hoge verwachtingen te wekken.

Vierentwintig uur later nam het Indiase ministerie van Buitenlandse Zaken een bocht van 180 graden. Met een onverwacht scherpe mededeling zegde India de diplomatieke ontmoeting af, officieel omdat drie Indiase militairen in het Indiase deel van Jammu en Kasjmir gedood werden door “Pakistaanse entiteiten”. Bovendien had Pakistan een serie postzegels uitgegeven waarop onder andere Burhan Wani getoond werd als een icoon van de vrijheidsstrijd.

Burhan Wani was een jonge Kasjmiri die de wapens opnam om tegen India te strijden, heel populair werd op sociale media, en in juli 2016 door het leger gedood werd in een gewapend treffen. Wani maakte deel uit van de Hizbul Mujahedeen, een organisatie die door India als een Pakistaans huurlingeninitiatief gezien wordt. ‘De kwaardaardige agenda van Pakistan is onthuld en het ware gelaat van de nieuwe premier Imran Khan werd aan de wereld getoond’, voegde de woordvoerder van het Indiase ministerie van Buitenlandse Zaken toe.

Modi zenuwachtig door naderende verkiezingen

Aangezien de aanslag op Indiase militairen plaatsvond begin augustus en de uitgave van de serie van twintig postzegels over de opstand in Indiaas Kasjmir zelfs al gebeurde op 24 juli, de dag voor de verkiezingen en dus voordat Imran Khan verkozen werd, is het op zijn minst vreemd dat Delhi zijn inschatting van die feiten op 24 uur zo drastisch veranderde. Zowel de Indiase als de Pakistaanse pers gaat er van uit dat die ommekeer het gevolg is van een tussenkomst van Indiaas premier Narendra Modi.

‘Teleurgesteld door het arrogante en negatieve antwoord van India op mijn oproep om de vredesdialoog te hervatten. Maar ik ben mijn hele leven al kleine mensen tegengekomen in grote kantoren die niet de visie hebben om het grotere plaatje te zien’, twitterde Imran Khan

Die moet over een dik half jaar opnieuw naar de kiezers, en hij gaat er duidelijk van uit dat onderhandelingen met Pakistan zijn populariteit meer kwaad dan goed doen.

Zijn Pakistaanse collega reageerde furieus op de Indiase communicatie. ‘Teleurgesteld door het arrogante en negatieve antwoord van India op mijn oproep om de vredesdialoog te hervatten’, twitterde Imran Khan. ‘Maar ik ben mijn hele leven al kleine mensen tegengekomen in grote kantoren die niet de visie hebben om het grotere plaatje te zien.’

Ravi Shankar Prasad, een van de zwaargewichten uit de hindoenationalistische BJP van premier Modi, maakte de diplomatieke rel nog persoonlijker door zich af te vragen wat je kan verwachten van ‘iemand die premier is op suggestie van het leger’. Het is daarmee ook duidelijk dat premier Modi en zijn partij geen vertrouwen hebben in de nieuwe Pakistaanse premier, en dat er de komende jaren bijzonder weinig kans is op een détente tussen de twee – nucleair bewapende — aartsvijanden in Zuid-Azië.

Ook de progressieve Pakistaanse senator Sherry Rehman twitterde haar veroordeling van de Indiase houding: ‘Shame that on #InternationalPeaceDay India has refused to talk peace with Pakistan in even a routine manner at the @UN on the sidelines of the General Assembly.’ Daar voegde ze nog aan toe dat ‘weglopen van gesprekken niets verandert aan het feit dat de Indiase repressie in Kasjmir ditmaal opgemerkt is in een VN-rapport’.

Verenigde (of Verdeelde) Naties

Rehman verwijst naar het rapport dat de VN-Hoge Commissaris voor de Mensenrechten publiceerde in juni, een rapport dat de periode bestrijkt sinds de dood van Burhan Wani op 8 juli 2016 tot midden 2018. Het is het eerste VN-mensenrechtenrapport over de regio die al sinds 1947 voor spanning, conflict en bloedvergieten zorgt in Kasjmir. Het rapport documenteert een breed pallet aan mensenrechtenschendingen door de Indiase overheid, en met name door het massaal aanwezige leger, en die kritiek wordt door Pakistan gebruikt om zijn historische claim op de regio kracht bij te zetten.

De VN Hoog Commissaris voor Mensenrechten kreeg van India noch van Pakistan ongehinderd toegang tot de delen van Jammu en Kasjmir onder hun respectievelijke controle

Nochtans bevat het rapport ook scherpe kritiek op het Pakistaanse beleid in en rond de delen van de oude prinselijke staat die het zelf controleert. Het rapport zegt ook: ‘Ook al heeft de Pakistaanse overheid herhaaldelijk ontkend steun te geven [aan gewapende groepen in Indiaas Kasjmir], toch geloven experts dat het Pakistaanse leger hun activiteiten in Indiaas bestuurd Kasjmir blijft ondersteunen’.

De Pakistaanse minister van Buitenlandse Zaken Qureishi, die intussen afgereisd is naar New York, kondigde alvast aan dat hij het geschil op diverse fora tijdens de vele ontmoetingen die wel gepland zijn zal aankaarten. Delhi reageert dat dit niet verbaast, omdat het de voorbije jaren ook gebeurde. Vorig jaar legde toenmalig premier Nawaz Sharif tijdens zijn toespraak tot de Algemene Vergadering van de VN heel veel nadruk op de mensenrechtensituatie in Indiaas Kasjmir, terwijl premier Modi net de klemtoon legde op het grensoverschrijdende terrorisme vanuit Pakistan. De relaties zijn sindsdien merkelijk vijandiger geworden.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.