Paraguay kan hulp na overstromingen niet bolwerken

“Ik verloor alles daar. Ik had een kleine werkplaats, maar er is niets van over, ik kon nog net mijn werkmateriaal redden.” Antonio Esteban Michal, smid van beroep, heeft een hutje met vier houten muren opgezet voor zijn familie, in een geïmproviseerde sloppenwijk vlakbij het Paraguayaanse parlement. Hij wist zijn huis in de arme wijk La Chacarita op tijd te ontvluchten. “Het belangrijkste probleem is water: om te drinken, om te koken, om ons te wassen.”

Ook Miguel Barrios werkte als smid in dezelfde wijk, maar hij kon niet veel meer redden op het moment dat het water zijn huis binnendrong. Ongelooflijk vindt hij het, dat het water maar blijft aanwassen in de wijk, ondanks het werk aan de Costanera-laan, die dienst doet als een dijk tegen de Paraguay-rivier die langs de hoofdstad stroomt. “Onze buurt kwam in een bekken terecht tussen de oevers van de rivier en de stadsrand”, legt hij uit.

Juan Ramón Martínez, een andere inwoner van La Chacarita, maakte de overstromingen van 1983 mee, die te boek staan als de grootste die het land tot nu toe meemaakte. Maar de huidige overstromingen zijn veel erger, zegt hij.

In het hele kamp voor de zetel van het Parlement sleuren mensen met palen. Ze kappen hout en timmeren daken. Ook vrouwen en kinderen zijn in de weer. Overal zijn doeken opgehangen als bescherming tegen de zon.

Het water van de Paraguay-rivier kan elk moment opnieuw gaan stijgen. Eerder bereikte de rivier in de haven van Asunción al het historische niveau van 7,19 meter, waardoor het water de stad binnenstroomde. In de laaggelegen wijken zijn bootjes het enige mogelijke vervoermiddel geworden.

Ontoereikend

Aldo Zaldívar, directeur Operaties van het Secretariaat voor Nationale Noodsituaties, erkent dat de ramp alle verwachtingen overstijgt en dat de hulp niet met de urgentie kwam die de situatie vereist.

Hij verzekert dat het Secretariaat levensmiddelen voorziet in materiaal en logistieke middelen voor zo’n 75.000 mensen in de hoofdstad, en voor meer dan 150.000 in andere getroffen gebieden in het land. “We kunnen niet overal komen op het moment dat de mensen dat verwachten”, zegt Zaldívar.

Sinds begin juni al wachten veel Paraguayanen op steun. De ergst getroffen zones bevinden zich in het departement van Presidente Hayes, in de regio El Chaco (in het oosten), het departement Ñeembucú (zuidwesten), en het departement Alto Paraná (noorden).

De kritiek op de trage en ontoereikende reactie van de overheid neemt toe, vooral van sociale organisaties die actief zijn in de getroffen streken. De regering van de rechtse president Horacio Cartes wordt vooral onder vuur genomen voor het gebrek aan steun voor de laaggelegen wijken, terwijl vertegenwoordigers van de regeringspartij in de media uitpakken met foto’s van steun aan de slachtoffers. Ondertussen zetten ngo’s en buurtcomités zelf solidariteitsacties op. De Paraguayaanse overheid opende zelf 86 opvangplaatsen.

El Niño

Volgens officiële cijfers zouden meer dan 15.000 families geëvacueerd zijn vanwege de overstromingen. Meer dan 60.000 inwoners van Asunción, dat een totale bevolking heeft van ongeveer 500.000 inwoners, moesten hun woningen verlaten en zich installeren in kampen, in militaire of publieke gebouwen. Ook delen van Argentinië en Brazilië werden getroffen.

Juni, juli en augustus zijn normaal droge maanden in Paraguay. Alejandro Max Pastene, van de Nationale Directie voor Klimatologie, verwacht dat het water niet de tijd zal hebben om te zakken tegen het begin van het regenseizoen in oktober. “De regens vanaf oktober dit jaar zullen bovendien bijzonder intens zijn door het El Niño-fenomeen”, zegt hij. Dat fenomeen doet zich voor wanneer het oppervlaktewater opwarmt in de centrale en oostelijke gebieden van de Stille Oceaan, ter hoogte van de evenaar.