Opeenvolging van crises draait menselijke ontwikkeling vijf jaar terug

De menselijke ontwikkeling wordt teruggedraaid omdat ‘de wereld van crisis naar crisis slingert’. Dat blijkt uit het recentste Human Development Report van de Verenigde Naties. Miljoenen mensen dreigen steeds verder achterop te raken – en dat werkt extremisme en geweld in de hand.

De coronacrisis ging over in de oorlog in Oekraïne, terwijl de klimaatcrisis zich steeds meer laat voelen. De wereld kan volgens het VN-ontwikkelingsprogramma UNDP de grondoorzaken van de globale uitdagingen niet aanpakken omdat het steeds nieuwe branden moet blussen.

‘Zelfs voordat covid-19 toesloeg, zagen we de dubbele paradox van vooruitgang met onzekerheid en polarisatie.’

Dat heeft zorgwekkende gevolgen. De Index van de Menselijke Ontwikkeling (HDI-Index), die criteria zoals levensstandaard, gezondheidszorg en onderwijs meet in verschillende landen, gaat er voor het eerst in zijn 32-jarig bestaan twee jaar na elkaar op achteruit. Globaal genomen is de menselijke ontwikkeling teruggevallen tot het niveau van 2016, waardoor een groot deel van de vooruitgang op vlak van de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen is uitgewist.

De achteruitgang is zowat overal ter wereld te merken. Meer dan 90 procent van alle landen wereldwijd zagen hun HDI-score achteruitgaan in 2020 of 2021. Meer dan 40 procent zag zijn ontwikkelingsniveau in beide jaren zakken.

Mensen voelen zich onzeker

Een van de opmerkelijkste conclusies van het rapport is dat de extreme uitwasemingen op vlak van klimaatverandering, globalisering en politieke polarisatie de mensheid in onzekerheid duwt, op een manier die nooit eerder gezien is. Dat leidt dan weer tot toenemende gevoelens van onveiligheid, wat op zijn beurt opnieuw extremisme en geweld in de hand werkt.

Zo voelt een derde van de wereldbevolking zich tegenwoordig “gestrest”, en minder dan een derde kan nog ‘vertrouwen stellen in anderen’. Volgens UNDP-baas Achim Steiner zijn die twee cijfers “grote obstakels” om beleid te formuleren dat de crises voor mens en planeet duurzaam bezweert.

‘Zelfs voordat covid-19 toesloeg, zagen we de dubbele paradox van vooruitgang met onzekerheid en polarisatie’, aldus Steiner.

‘Om die onzekerheid tegen te gaan, moeten we des te meer inzetten op menselijke ontwikkeling en verder kijken dan het verbeteren van de welvaart of gezondheid van mensen’, zegt hij. Om uit de impasse te geraken beveelt het rapport aan om beleid te implementeren dat gericht is op investeringen op lange termijn – van hernieuwbare energie tot paraatheid voor pandemieën en sociale bescherming – om onze samenlevingen weerbaar te maken tegen een onzekere wereld.