Inlichtingendiensten Verenigde Staten: ‘Klimaatcrisis doet spanningen in de wereld toenemen’

De klimaatverandering zal de spanningen in de wereld de komende twintig jaar aanzienlijk doen toenemen. Dat blijkt uit een omvangrijk rapport van de inlichtingendiensten in de Verenigde Staten.

Individuele Amerikaanse inlichtingendiensten hebben eerder al gewaarschuwd voor de gevolgen van de klimaatverandering, onder meer voor de overzeese militaire bases van de VS. Nu heeft het Amerikaanse Directoraat voor Nationale Inlichtingen de inschattingen van achttien verschillende diensten verzameld in de eerste National Intelligence Estimate on Climate Change.

Het 27-pagina’s tellende document brengt de mogelijke gevolgen in kaart voor de nationale veiligheid van de VS. Het rapport ziet drie grote gevaren als de wereld er niet in slaagt samen te werken.

Geo-engineering

Geopolitieke spanningen zullen waarschijnlijk toenemen naarmate landen steeds meer ruzie maken over hoe de nodige uitstootvermindering bereikt moet worden. Nu al verhit het debat over wie het meeste inspanningen moet doen, en wie daarvoor moet betalen. Landen zullen hun eigen economie proberen beschermen en technologisch voordeel proberen halen in de race naar schone energie, waarschuwt het rapport.

Geopolitieke spanningen zullen toenemen naarmate landen steeds meer ruzie maken over hoe de nodige uitstootvermindering bereikt moet worden.

Ook geo-engineering kan tot grote spanningen leiden, als landen zonder overleg besluiten om ingrijpende stappen zetten. Wetenschappers in heel wat grootmachten onderzoeken de mogelijkheden om bijvoorbeeld aerosols toe te voegen aan de stratosfeer of metalen aan de oceanen. Maar de gevolgen kunnen enorm zijn voor de hele regio of zelfs de hele wereld, en er bestaan nauwelijks internationale afspraken.

Conflicten

Daarnaast zullen ook de toenemende fysieke effecten van klimaatverandering tot steeds meer spanningen leiden, naarmate landen stappen ondernemen om hun belangen veilig te stellen.

Het rapport verwijst onder meer naar het Noordpoolgebied, waar het smeltende ijs nieuwe scheepvaartroutes mogelijk maakt en landen zullen wedijveren om de toegang tot nieuwe visgebieden.

In het Midden-Oosten en Noord-Afrika dreigen dan weer vooral conflicten rond water, omdat 60 procent van de waterbronnen er over de grenzen heen loopt. Ook de Mekong-delta kan problemen veroorzaken tussen China, Cambodja en Vietnam.

Migratie

‘De wetenschappelijke voorspellingen geven aan dat intensivering van die klimaateffecten het sterkst zal worden gevoeld in ontwikkelingslanden, die naar onze mening ook het minst in staat zijn zich aan dergelijke veranderingen aan te passen’, stelt het rapport.

Instabiliteit in die landen en regio’s zal waarschijnlijk leiden tot migratie en vluchtelingenstromen.

Veel landen in Afrika zullen hard getroffen worden, waaronder Niger, Tsjaad, de DRC, Angola, Ethiopië en Soedan. In Azië lopen vooral Afghanistan, Birma, India, Pakistan en Noord-Korea gevaar. In Centraal-Amerika en de Caraïben gaat het over Guatemala, Haïti, Honduras en Nicaragua.

Instabiliteit in die landen en regio’s zal waarschijnlijk leiden tot migratie en vluchtelingenstromen.

Doorbraak nodig

Het sombere toekomstbeeld kan mogelijk nog gekeerd worden, stelt het rapport, bijvoorbeeld door een grote doorbraak op het vlak van hernieuwbare energie of geo-engineering.

Paradoxaal genoeg zou ook een grote klimaatramp op termijn positieve gevolgen kunnen hebben en tot meer internationale samenwerking kunnen leiden.