19.000 spookvluchtelingen in hoofdstad Kampala

Fraude in vluchtelingenparadijs Oeganda

Zuid-Soedanese vluchtelingen in Palorinya, Oeganda, december 2016 ((c) Arne Gillis

 

De lucht was al langer zwanger van geruchten over fraude in de Oegandese vluchtelingenkampen. Het aantal vluchtelingen zou systematisch overdreven worden om speling te genereren op de beschikbare fondsen. Die geruchten lijken nu bevestigd.

De fraude werd aan het licht gebracht door Rosa Malango, landverantwoordelijke in Oeganda voor de Verenigde Naties. Concreet zou het gaan over een twijfelachtige registratie van vluchtelingen, misbruik met fondsen en het verhandelen van vrouwelijke en minderjarige vluchtelingen.

Spookvluchtelingen

Concreet werden de registraties door het Oegandese ministerie voor vluchtelingen naar boven opgekrikt, waarna die opgesmukte cijfers werden doorgespeeld aan het Vluchtelingenagentschap van de VN en het Wereldvoedselprogramma. Beide instanties zijn verantwoordelijk voor logistieke hulp bij de opvang van vluchtelingen.

Individuen binnen het ministerie verantwoordelijk voor de behandeling van vluchtelingen zouden de fondsen bedoeld voor de 19.000 spookvluchtelingen afromen.

De praktijken zouden vooral hebben plaatsgevonden in het westen van Oeganda, in het Nakivale-vluchtelingenkamp. Miljoenen dollars zouden in rook zijn opgegaan.

Volgens de Oegandese krant Daily Monitor werd een controle uitgevoerd op het aantal geregistreerde vluchtelingen in de hoofdstad Kampala. Alle 26.000 vluchtelingen die ingeschreven stonden werden gevraagd om fysiek te presenteren om hun rantsoenen op te komen halen. Slechts 7.000 kwamen effectief opdagen.

Zo werd gesuggereerd dat de overblijvende 19.000 feitelijk spookvluchtelingen zouden zijn. De fondsen die voor deze 19.000 mensen bedoeld zijn, zouden zijn afgeroomd door individuen binnen het ministerie dat verantwoordelijk is voor de behandeling van vluchtelingen.

Vluchtelingenparadijs op papier

Officiële cijfers van de Oegandese regering geven aan dat er in heel het land 1,4 miljoen vluchtelingen aanwezig zijn. In hoofdzaak gaat het over Zuid-Soedanese vluchtelingen in het noorden. Maar Oeganda herbergt ook een grote hoeveelheid Congolese, Somalische en Ethiopische vluchtelingen op haar grondgebied.

Het Oegandese vluchtelingenbeleid wordt internationaal gezien als één van de meest progressieve ter wereld. Nieuwkomers krijgen op papier dezelfde rechten als Oegandezen.

Ze krijgen bij aankomst een lapje grond om te bewerken, het recht op onderwijs en gezondheidszorg. Puur altruïsme is het niet: dertig procent van het totale budget voor vluchtelingen moest sowieso al naar de gastgemeenschap gaan. Ontwikkeling van lokale gemeenschappen en solidariteit gingen zo hand in hand.

Nu blijkt dat bepaalde officials de dertig-procentregel iets te persoonlijk hebben genomen.

Zuid-Soedanese vluchtelingen in Palorinya, Oeganda, december 2016 ((c) Arne Gillis

 

Registraties en rantsoenen

Na een terreinbezoek in Bidi Bidi, ’s wereld grootste vluchtelingenkamp gelegen in Noord-Oeganda, begin 2017, werd al duidelijk dat ook vluchtelingen zich graag verschillende keren lieten registreren. Op die manier konden ze zelf meermaals aanschuiven voor landbouwgrond en voedselpakketten.

Ook vluchtelingen laten zich graag verschillende keren registreren. Zo kunnen ze zelf meermaals aanschuiven voor bouwterreinen en voedselpakketten.

Het is voor hen een manier om de schaarse voedselpakketten en de eigen magere oogsten aan te vullen. De ene hand wast de andere, zo blijkt. Door de dubbele registraties krijgen vluchtelingen meer middelen, en de verantwoordelijke officials meer geld.

Oegandees vluchtelingencommissaris David Apollo Kazungu stelde tijdens een interview in februari 2017 al dat ‘ons land een morele plicht heeft om vluchtelingen op te vangen.’

Diezelfde Kazungu staat nu zelf in het oog van de storm. Volgens verschillende berichten zou hij geschorst zijn, samen met drie andere ambtenaren. Hervestigingsambtenaar Charles Bafaki, die werkt in het korps van Kazungu, stelt telefonisch vanuit Kampala dat Kazungu gewoon aan het werk is.

Onopzetteijke fraude

Bafaki beweert dat er geen moedwillige fraude in het spel is. ‘De beschuldigingen komen voort uit onwetendheid over de bewegingen die vluchtelingen maken’, stelt hij ietwat cryptisch. Het is inderdaad zo dat vluchtelingen op het Oegandese grondgebied vrij zijn om te bewegen over het hele grondgebied. Maar dat alle 19.000 afwezige vluchtelingen toevallig op reis waren ten tijde van de controle in Kampala lijkt hoogst onwaarschijnlijk.

Op de Uganda Solidarity Summit, in juni 2017 gehouden in Kampala, werd nog 350 miljoen dollar opgehaald onder de internationale gemeenschap. Bijna een kwart daarvan, 96,3 miljoen, kwam van de Europese Unie.

Ook de afzonderlijke lidstaten stuurden miljoenen dollars (Duitsland 56 miljoen, Denemarken 62 miljoen, VK 50 miljoen, Italië 5,6 miljoen). Het geld was specifiek bedoeld voor de opvang van vluchtelingen.

Door de verdenkingen van opgeblazen vluchtelingenaantallen dreigen verschillende landen al hun fondsen terug te trekken. Al trachten officiële bronnen deze beschuldigingen te ontkrachten, de kans is groot dat dit verhaal nog een staartje krijgt.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Over de auteur

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.