Extra boost moet Caraïben weer op koers naar duurzame ontwikkelingsdoelen zetten

Steeds meer Caraïbische landen ondertekenen het nieuwe duurzaamheidsakkoord van de Verenigde Naties. Ze hopen zo op extra middelen voor betere gezondheidszorg, onderwijs en sociale zekerheid nadat de pandemie hen noodgedwongen een stap deed terugzetten.  

De Verenigde Naties hebben een raamovereenkomst opgesteld dat zich heel specifiek richt op de Engels- en Nederlandstalige landen in de Caraïben. Dit Multi-Country Sustainable Development Cooperation Framework (MSDCF) geldt voor de periode 2022-2026 en wordt het belangrijkste instrument om de VN-doelstellingen inzake duurzaamheid te halen in 2030.

Het eiland Dominica was het meest recente om het akkoord te onderschrijven, na Saint Lucia, Saint Vincent en de Grenadines, Suriname en Aruba. 

People, Profit, Prosperity

De landen onderschrijven daarmee de duurzame ontwikkelingsdoelstellingen (SDG’s) van de Verenigde Naties. Eind 2021 hadden Antigua en Barbuda, Barbados en Guyana het raamakkoord al getekend om de Agenda 2030 voor duurzame ontwikkeling na te leven; een concreet actieplan voor mens, planeet en welvaart (de 3 p’s: people, planet, prosperity). 

De Caraïbische landen horen bij de meest kwetsbare ter wereld.

De Caraïbische landen horen bij de meest kwetsbare ter wereld. Dit akkoord is voor hen een belangrijk instrument om hun klimaatweerbaarheid en economische weerbaarheid te verbeteren, om meer gendergelijkheid na te streven en om vrede, veiligheid en navolging van de wetten te verzekeren. 

Steun voor een kwetsbare regio

Ook voor de meest recente ondertekenaar Dominica is het akkoord cruciaal. Het (ei)land verloor door de orkaan Maria in 2017 1,4 miljard Amerikaanse dollar, goed voor maar liefst 226 procent van zijn bruto nationaal product. 

Tegelijk moet het land afrekenen met de gevolgen van de COVID-19 pandemie op zijn economie. De vertegenwoordigers van Dominica hebben beroep gedaan op platformen zoals de Algemene Vergadering van de Verenigde Naties, om hun ontwikkelingspartners te wijzen op de extreme kwetsbaarheid van kleine eilandstaten, bij het toekennen van steunpakketten.

De eerste minister van Dominica, Roosevelt Skerrit, zegt dat het raamakkoord van de Verenigde Naties de regeringen van de Caraïbische landen zal helpen. ‘We leven in een stormachtige periode met enorme milieu- en klimaatuitdagingen, conflicten en economische onzekerheid. Het akkoord wil onze kleine landen helpen die moeilijke omstandigheden te trotseren en economische weerbaarheid en welvaart te bereiken’, zegt Skerrit. ‘Dat biedt ons hoop. Voortaan kunnen we onze problemen samen aanpakken.’

Landen zijn bij de les

Het akkoord bouwt verder op een vorige overeenkomst - die liep van 2017 tot 2022 en werd ondertekend door achttien Caraïbische landen. De initiatieven focusten in de voorbij periode op de opbouw van Caraïbische weerbaarheid en het implementeren van technologieën voor lage emissie en klimaatresistentie in de landbouw.

Functionarissen van de Verenigde Naties zeiden dat deze nieuwe overeenkomst, ook wel het tweede-generatie raamakkoord genoemd, aantoont dat de landen bij de les zijn. Het nieuwe akkoord werd uitgewerkt tijdens de pandemie en houdt rekening met de structurele kwetsbaarheden van de Caraïbische landen, die nu moeten heropbouwen, en dat op een betere manier willen doen dan daarvoor.

‘De nieuwe overeenkomst opent de weg voor een nieuw tijdperk van samenwerking en wederzijds engagement voor de bevolking van Dominica.’

‘De nieuwe overeenkomst opent de weg voor een nieuw tijdperk van samenwerking en wederzijds engagement voor de bevolking van Dominica’, zei de plaatselijke VN-coördinator voor Barbados en de oostelijke Caraïben, Didier Trebucq bij de ondertekening door Dominica.

Nood aan onderwijs en water

Maandenlang vreesden regeringsleiders van diverse landen in het gebied dat ze de SDG’s niet zouden halen, aangezien ze hun schaarse middelen moesten inzetten om de pandemie het hoofd te bieden. Het klopt inderdaad, volgens eerste cijfers van de Verenigde Naties, dat de pandemie een zware impact had op de voortgang van SDG’s 1 tot 6, bekend als de mensgerichte duurzaamheidsdoelstellingen.

Ook de eerste minister van Barbados, Mia Mottley, beaamt dit. ‘Door de pandemie zullen we het moeilijk krijgen in de strijd tegen armoede (SDG1), tegen honger (SDG2), bij onze inspanningen voor een betere gezondheidszorg en voor meer welvaart (SDG3). Het zal moeilijk zijn om kwalitatief onderwijs (SDG4) te bieden. Kinderen zijn de grootste slachtoffers omdat velen niet naar school konden en ook niet beschikten over elektriciteit en digitale tools voor online lessen.’ 

Volgens haar zijn ook de SDG’s 5 en 6 (gendergelijkheid en schoon water en sanitair) in gevaar, aangezien vrouwen zwaarder werden getroffen door de gevolgen vanCOVID-19 dan mannen, en omdat een land als Barbados het moeilijk krijgt om over voldoende grondwater te beschikken door de klimaatcrisis.

Vele eilanden spreken nu met één stem

De MSDCF-raamovereenkomst werd ontwikkeld door zes landenteams, na consultatierondes met overheden, de privésector, ontwikkelingspartners en burgergroeperingen. De overeenkomst werkt op twee niveaus: regionaal door een gezamenlijke aanpak van gemeenschappelijke problemen, en nationaal door heel specifieke en lokale problemen op te lossen en de weerbaarheid van landen te verbeteren. 

De ondertekenende landen zullen meer steun ontvangen, in lijn met de doelstellingen van de recent goedgekeurde hervorming van het systeem voor ontwikkelingssamenwerking van de Verenigde Naties. Zo kan de overeenkomst helpen bij het behalen van de SDG’s en de schade die de pandemie aanrichtte herstellen. De Caraïbische landen spreken nu met één regionale stem over hun gezamenlijke ontwikkelingstraject.