Poging tot intimidatie van activisten

Braziliaanse president liet eigen klimaatonderhandelaars schaduwen

Palácio do Planalto / Flickr (CC BY 2.0)

De Braziliaanse president Jair Bolsonaro heeft vorig jaar vier geheim agenten naar de klimaattop in Madrid gestuurd. Dat onthult de Braziliaanse krant Estadao. De agenten intimideerden er de eigen onderhandelaars.

Estadao onthulde deze week dat vier Braziliaanse geheim agenten deel uitmaakten van de Braziliaanse delegatie, en drie bronnen hebben het verhaal bevestigd aan de nieuwssite Climate Home News. Ze vroegen om niet genoemd te worden, uit angst voor represailles tegen hen of hun werkgevers.

De agenten van de Braziliaanse inlichtingendienst (Abin) stelden zichzelf voor als “analisten”. Een van de agenten getuigde in Estadao dat het doel was om kritiek op het Amazonebeleid van Brazilië op te pikken.

De Braziliaanse president Bolsonaro probeert het regenwoud open te stellen voor mijnbouw en veeteelt, en wil maatregelen om het woud te beschermen, opheffen. Vóór de verkiezing van Bolsonaro was Brazilië kandidaat om de top van 2019 te organiseren. Maar na zijn verkiezing trok het land zich terug, officieel wegens budgettaire beperkingen.

Grappig

Een Braziliaanse milieuactivist die op de top in Madrid was, getuigt tegenover Climate Home benaderd te zijn door een man die zijn naam controleerde. Nadat de milieuactivist zijn naam had bevestigd, zei de man dat hij van het Institutional Security Office (GSI) was, een presidentiële instantie die banden heeft met de Braziliaanse inlichtingendienst Abin.

Het verzamelen van inlichtingen was zo duidelijk dat het “grappig” was.

De milieuactivist noemt het voorval “vreemd, maar niet verrassend”, omdat er wel verwacht werd dat de regering er een “vijandige omgeving” voor ngo’s zou creëren. Het gerucht ging dat het paviljoen van het Braziliaanse maatschappelijk middenveld werd afgeluisterd, dus er werden uit voorzorg enkele discussies buiten het paviljoen gehouden.

De bron zei dat mensen waarvan ze vermoedden dat het agenten van GSI of Abin waren, om beurten deelnamen aan vergaderingen en aantekeningen maakten. Ze zeiden dat het verzamelen van inlichtingen zo duidelijk was dat het “grappig” was.

Intimidatie

Volgens twee andere actievoerders waren afgevaardigden van de regering bang om met hen te worden gezien, wat bij eerdere besprekingen niet het geval was. Ze vermoeden dat het de eerste keer was dat Abin of de GSI klimaatbesprekingen bijwoonden.

Een klimaatactivist vertelt hoe ze een van de onderhandelaars hadden benaderd, een man die ze al lang kenden. ‘Hij keek me nooit aan en stapte voort’, zeiden ze. ‘En ineens, vlakbij de banken tussen paviljoens, sprong hij opzij en verstopte hij zich achter een pilaar. “Ik heb je al gezegd dat ik niet met je gezien kan worden, verdomme!”, zei hij - dat was hun stressniveau.’

Een andere campagnevoerder zegt dat de afgevaardigden van de regering pas na de besprekingen op de luchthaven konden praten. ‘Ik wist dat als ik zou proberen met iemand te praten, dit hun positie zou kunnen schaden’, zegt hij. ‘Ze zouden ontslagen kunnen worden als ze met me praten … en ik overdrijf niet dat de Braziliaanse regering gek genoeg is om dat te kunnen doen.’

Openbaar

Carlos Rittl was uitvoerend directeur van een netwerk van groene ngo’s genaamd Observatório do Clima ten tijde van de klimaattop in Madrid. Hij bevestigt dat er toen geruchten waren dat Abin-agenten aanwezig waren. Maar, voegt hij eraan toe, de activiteiten van het Braziliaanse maatschappelijk middenveld waren allemaal openbaar en on the record, dus viel er geen informatie te verkrijgen door spionage.

‘Als intimidatie hun doel was, dan hebben ze volledig gefaald.’

Ook hij vermoedt dat vooral intimidatie het doel van de agenten was. Voor zijn verkiezing beloofde Bolsonaro dat hij ‘een einde zou maken aan al het activisme in Brazilië.’ Vlak voor de gesprekken in Madrid deed de Braziliaanse politie een inval bij een ngo in het Amazonegebied en arresteerde vier vrijwillige brandweerlieden op beschuldiging van brandstichting in de wouden - een aanklacht waarvoor geen bewijs was.

‘Als intimidatie hun doel was, dan hebben ze volledig gefaald’, zegt Rittl. ‘De discussies en voorstellen voor het maatschappelijk middenveld trokken de aandacht van regeringen, van het maatschappelijk middenveld wereldwijd en van multilaterale financiële instellingen. De meeste van deze evenementen zaten propvol.’

Ten tijde van de besprekingen werd Abin geleid door Alexandre Ramagem. Hij is een voormalig politieagent die Bolsonaro leerde kennen als hoofd van zijn beveiliging. Volgens persagentschap Reuters is hij goed bevriend met Bolsonaro’s zonen.

Blijf op de hoogte

Schrijf je in op onze nieuwsbrieven en blijf op de hoogte van het mondiale nieuws
WikiLeaks

Brazilië is niet het eerste land dat spionnen stuurt naar klimaatonderhandelingen. WikiLeaks heeft onthuld dat ook Groot-Brittannië en de VS dat in 2009 deden en Groot-Brittannië opnieuw in 2010. De gelekte documenten suggereren echter dat het doel van de spionnen enkel was om andere regeringen te bespioneren en hun onderhandelingsstandpunten te achterhalen, eerder dan de eigen vertegenwoordigers of leden van het maatschappelijke middenveld.

De Amerikaanse en Britse geheime diensten deden ook meer om hun activiteiten te verbergen, die enkel door WikiLeaks aan het licht gebracht konden worden.

Dit artikel verscheen oorspronkelijk op Climate Home News.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.