VS krijgt applaus voor hardere aanpak van Soedan

De VS krijgt bijval van mensenrechtenorganisaties voor zijn nieuwe Soedanbeleid. Washington kondigde maandag aan dat het de druk op Khartoem gaat opvoeren. Bij het aanhoudende geweld in Soedan zijn al honderdduizenden mensen omgekomen.
De Verenigde Staten willen dat het vredesakkoord uit 2005 wordt toegepast en dat het voor 2011 beloofde referendum over de onafhankelijkheid van Zuid-Soedan er ook echt komt. Zo niet, dan komen er hardere sancties tegen de regering van president president Omar Al-Bashir.
De Amerikaanse VN-ambassadeur Susan Rice had het gisteren over “aanmoedigingen” en “beloningen” voor wie het vredesproces vooruithelpt en “aanzienlijke consequenties” voor wie “terugkrabbelt of eenvoudigweg niet beweegt”. Wat die aanmoedigingen, beloningen of consequenties konden zijn, daarover wilde minister van Buitenlandse Zaken Hillary Clinton niets kwijt.

Steun

Het vijf pagina’s tellende document dat Washington gisteren voorstelde, “verdient aanzienlijke steun”, zegt mensenrechtenactivist John Prendergast. De voormalige adviseur van president Bill Clinton is nu directeur van het Enough Project, een belangrijke coalitie van organisaties die zeer kritisch zijn over de Amerikaanse houding in Soedan, vooral over die van president Obama’s speciale gezant, de gepensioneerde generaal Scott Gration.
Het nieuwe beleid is “een welgekomen verduidelijking na maanden van dubbelzinnigheid”, zegt ook Joel Charny, voorzitter van Refugees International.
Het nieuwe Soedanbeleid komt er na maanden getouwtrek tussen haviken en duiven in Washington. Gration kreeg harde kritiek van mensenrechtenactivisten omdat zijn verzoenende aanpak te zacht zou zijn voor Khartoem en president Al-Bashir, die van genocide wordt beschuldigd.
De haviken worden geleid door de VN-ambassadrice Susan Rice, die nog met Prendergast heeft samengewerkt onder voormalig president Clinton, en Samantha Power, directeur multilaterale zaken van de Nationale Veiligheidsraad.

Obama zelf

Mensenrechtenorganisaties blijven evenwel bezorgd. Ze betreuren dat president Obama het document gisteren niet persoonlijk voorstelde en vragen zich af of hij er echt een prioriteit van zal maken in gesprekken met andere belangrijke spelers in de regio. Volgende maand ontmoet hij bijvoorbeeld de Chinese president Hu Jintao. Peking heeft zwaar geïnvesteerd in de Soedanese oliesector. Volgens sommige berichten zijn China en Rusland de grootste wapenleveranciers van het land.
“Deze stap geeft hoop, maar het belangrijkste is dat situatie wordt opgevolgd, ook door president Obama zelf”, zegt Jerry Fowler, directeur van Save Darfur, een coalitie van meer dan honderd Amerikaanse kerkelijke, humanitaire en mensenrechtengroepen.

Nieuwe gevechten

Clinton benadrukte maandag dat het nieuwe Soedanbeleid op een “kritisch scharniermoment” komt. De Unamid-vredesmacht van de VN en de Afrikaanse Unie signaleert dat zowel de regering als een rebellengroep nieuwe gevechten voorbereiden in de westelijke regio Darfoer.
Bovendien groeit de spanning tussen de regering en de Soedanese Volksbevrijdingsbeweging in het zuiden van land nu de verkiezingen van volgend jaar en het onafhankelijkheidsreferendum in 2011 steeds dichterbij komen.
De VN schat dat de laatste zes jaar driehonderdduizend mensen zijn omgekomen bij het geweld in Darfoer. Twee miljoen mensen zijn er op de vlucht geslagen.
Tijdens de 21 jaar durende burgeroorlog die aan het vredesakkoord van 2005 voorafging, zijn naar schatting twee miljoen mensen omgekomen, vooral in het zuiden.