Stijgende spanning in Soedan

Het lijkt erop dat, de vredesgesprekken ten spijt, er weer een oorlog op komst is tussen beide landen. De laatste dagen stromen berichten binnen van gevechten en bombardementen nabij de grens en over de inbeslagname van het belangrijkste Soedanese oliegebied, Heglig.

Al Jazeera reporter Nazanine Moshiri spreekt van een enorm gespannen sfeer aan de grenzen. Gevechtsvliegtuigen vliegen onophoudend boven het gebied, militairen zijn alom aanwezig in het straatbeeld en Moshiri spreekt van bloederige taferelen waarin zowel burgers als soldaten slachtoffer zijn. De mensen in de Zuid-Soedanese hoofdstad Juba zijn bang voor een nieuwe oorlog en niemand – ook niet de internationale gemeenschap- slaagt erin de gevechten te stoppen.

Beide partijen slingeren elkaar continu verwijten naar het hoofd, wat de politieke situatie enkel verslechtert. Volgens de partijen handelen ze elk uit zelfverdediging als reactie op de ‘acties van agressie’ van de tegenstander.

Oliereserves

Soedan is bezitter van de derde grootste oliereserves van heel Sub-Sahara-Afrika. In 2009 werd al beslist op een internationale conferentie in Den Haag dat Heglig, een kleine stad die voor meer dan de helft van de Soedanese olieproductie zorgt, deel uitmaakt van Noord-Soedan (nu kortweg Soedan). Heldere afspraken over deze grenszone werden echter nooit gemaakt, met vele disputen tot gevolg.

De Zuid-Soedanezen namen Heglig vorige week in, waardoor de twee landen in een enorm precaire situatie belandden en wederom op oorlogsvoet kwamen te staan. Het Soedanese parlement verklaarde Zuid-Soedan inmiddels tot vijand en zei dat elke dialoog uitgesloten is. Geld, olie en vooral mensenlevens worden hierdoor op spel gezet.

Woelige geschiedenis

Met de onafhankelijkheid van Zuid-Soedan werd gehoopt dat er eindelijk een einde zou gekomen aan de voortdurende conflicten in het land. Soedan was decennialang het strijdtoneel van een gruwelijke burgeroorlog. Van 1954 tot 2005 werd het dagelijks leven overschaduwd door gevechten tussen het autoritaire islamitische bewind in het noorden en rebellenlegers in het zuiden.

In juli 2011 scheidde het zuiden zich officieel af van het noorden en benoemde Juba tot hoofdstad van de nieuwe natie Zuid-Soedan. Soedan behield Karthoum als hoofdstad. Even leek de rust hierdoor terug te keren, maar dit bleek alles behalve waar. Wat volgde, bestond uit onophoudelijke geschillen over voornamelijk de onduidelijke grenzen, de oliereserves en het burgerschap van beide bevolkingsgroepen aan weerszijden van de grens.