Slechte week voor EU-relaties met ex-Sovjet buren

De voorbije dagen zijn de relaties tussen de EU en twee ex-Sovjet buren bekoeld. De EU raakte verwikkeld in een diplomatieke rel met Wit-Rusland als gevolg van een dispuut over economische sancties. In dezelfde week liepen ook in Oekraïne de spanningen hoog op. Daar zorgde de veroordeling van voormalig minister van Binnenlandse Zaken Lutsenko voor ongenoegen bij de EU.

  • CC European Parliament Oekraïens president Viktor Yanukovich ontmoet EU leiders in Brussel, maart 2010 CC European Parliament

Wit-Rusland

Catherine Ashton, Hoge Vertegenwoordiger van de Unie voor Buitenlands Zaken en Veiligheidsbeleid, heeft verklaard dat alle lidstaten van de EU hun ambassadeurs terugroepen uit Minsk, “als uiting van eenheid en solidariteit” met Polen en de Europese diplomatieke dienst. De Poolse ambassadeurs, en de ambassadeurs van de Europese Unie werden eerder deze week het land uitgezet als gevolg van een dispuut over de sancties van de EU naar aanleiding van de verslechterde mensenrechtensituatie in het land.

Wit-Rusland op zijn beurt heeft verklaard de toegang tot het land af te sluiten voor die landen van de EU die hebben meegewerkt aan de maatregelen van de Europese Unie, schrijft EUObserver.

Terwijl de ambassadeurs op weg zijn naar huis, bereiden beide partijen nieuwe tegenmaatregelen voor. “De kwestie Wit-Rusland staat terug helemaal bovenaan de EU-agenda”, besluit een diplomaat.

Oekraïne

Ook de betrekkingen met Oekraïne vertonen barsten. Sinds het gevangenzetten van voormalig premier Tymoshenko vorig jaar is de relatie bekoeld. Eerder deze week werd ook voormalig minister van Binnenlandse Zaken Yuriy Lutsenko, een bondgenoot van voormalig premier Tymoshenko, veroordeeld tot een gevangenisstraf van vier jaar. Dit viel niet in goede aarde viel bij de Europese Unie. “Dit duidt op de voortzetting van processen in Oekraïne die de internationale standaarden niet respecteren”, vindt Ashton.

Eergisteren ontstond ergernis in Oekraïne naar aanleiding van uitspraken van EU-ambassadeur Jose Manuel Pinto Teixeira in Kiev, in wat kan worden samengevat als een slechte week voor de relaties met de ex-Sovjet buren van de Europese Unie. De verklaringen van Teixeira, die het beleid van president Viktor Yanukovych aan de kaak stelde, werden niet gesmaakt door de leiding van Oekraïne. “De verklaringen van EU ambassadeur Teixeira stroken niet met de gewoontes van de internationale relaties in de diplomatie.”

Toekomst

“Dat de kwestie Wit-Rusland terug bovenaan de EU-agenda staat, lijkt me vooral een politieke verklaring”, zegt Bruno Vandecasteele, onderzoeker aan Universiteit Gent. De Oost-Europa kenner vermoedt dat de relatie met het land problematisch zal blijven zolang president Lukashenko aan de macht is. “De EU zit verveeld met de zaak, maar slaagt er zelfs na vele pogingen niet in een grote invloed uit te oefenen op Wit-Rusland”, besluit hij.

Maja Kocijancic, woordvoerder van Ashton, stelt dat de ambassadeurs werden teruggeroepen “voor overleg”. De terugkeer van de ambassadeurs is dus niet permanent, benadrukt ze. “Het is afwachten hoe de situatie evolueert. De Europese Raad heeft gediscussieerd over de kwestie en haar bezorgdheid geuit over de verslechterde toestand. De EU zal blijven maatregelen nemen en de samenwerking met het maatschappelijk middenveld in Wit-Rusland in stand houden.”

De relaties met Oekraïne zijn van een ander kaliber dan de relaties met Wit-Rusland. “De samenwerking tussen de EU en Oekraïne is veel verregaander, al kent die ook zijn ups en downs. Oekraïne probeert te schipperen tussen samenwerking met de EU enerzijds en Rusland anderzijds”, merkt Vandecasteele op.

Kocijancic zegt verder: “Er wordt onderhandeld met Oekraïne over een vrijhandelsakkoord. Door de voortzetting van dit proces wordt voor beide partijen ook duidelijk welke belangen op de helling staan als de relatie verslecht. Het akkoord bevat gunstige maatregelen voor Oekraïne, zeker op vlak van handel.” Uiteraard moet voor het sluiten van die akkoorden aan een aantal voorwaarden worden voldaan. De functionering van de rechtstaat en eerlijke processen vormen daarvan een belangrijk onderdeel. “Aan deze voorwaarde is in het geval van Lutsenko duidelijk niet voldaan. Hier zal de EU de komende tijd dan ook veel aandacht aan besteden”, besluit de woordvoerder.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.