Polen zoekt verzoening met Rusland

Het aangekondigde bezoek van de Poolse Eerste minister Donald Tusk aan Rusland op 8 februari is een eerste poging om de ijzige relaties tussen beide landen te ontdooien. De regering Tusk kiest voor een pragmatische aanpak en breekt met de harde houding van haar voorganger. Ondanks de goede wil dreigt dat een moeilijke opdracht te worden.
Het bezoek werd voorafgegaan door een aantal gestes van beide landen die de diepgevroren relaties voorzichtig nieuw leven inbliezen. Polen deed het eerste gebaar door de Russische kandidatuur voor toetreding tot de Organisatie voor Economische Samenwerking en Ontwikkeling (OESO) niet langer te blokkeren. Eind december antwoordde Rusland door het embargo op de import van Pools vlees af te schaffen. Rusland hoopt nu dat Polen ook zijn veto tegen een nieuw akkoord met de Europese Unie zal intrekken.
De Poolse regering maakt er geen geheim van dat ze de banden met Rusland wil aanhalen. Ze noemde de recente ontwikkelingen zelfs een “nieuw hoofdstuk” in de Pools-Russische relaties. Ook de Russische minister van Buitenlandse Zaken Sergej Lavrov liet weten dat er “heel wat positieve dingen gebeurd zijn in de Pools—Russische relaties.” Het is jaren geleden dat een leidende politicus in Rusland een positieve opmerking gemaakt heeft over Polen, dat door veel Russen gezien wordt als een “russofobe” satelliet van de VS.
De Poolse oppositie is niet te spreken over de toenadering en vreest dat Polen opnieuw een instrument zal worden in de politiek van het Kremlin. De oppositiepartij “Recht en Rechtvaardigheid” (PiS), die voor Tusk aan de macht was, noemde de opheffing van het OESO-veto een “rampzalige fout”. Voormalig minister van Buitenlandse Zaken Pawel Kowal van de PiS vindt dat Tusk beschaamd zou moeten zijn voor de schouderklopjes uit Rusland.
Pragmatische aanpak
In tegenstelling tot de confronterende aanpak van de vorige regering wil Tusk zich focussen op de overeenkomsten met Rusland en wil ze een meer pragmatische toon aanslaan. “Onze overheden kunnen een open crisis vermijden en de spanningen in de relaties verminderen. Dat is belangrijk”, zegt Adam Eberhardt, onderzoeksleider aan het Poolse Instituut voor Internationale Zaken.
De toenadering tussen de twee landen kan ook belangrijke economische gevolgen hebben. De Poolse regering denkt eraan om meer Russisch kapitaal toe te laten op de eigen markt. Russische investeerders werden in het verleden altijd argwanend bekeken omdat ze marionetten van het Kremlin zouden zijn. De regering Tusk wil daar verandering in brengen, met uitzondering van de Poolse energiemarkt, nochtans een fel begeerde prooi voor Russische giganten als Gazprom en Lukoil. Het is erg onwaarschijnlijk dat het Poolse ministerie van Financiën zou toelaten dat de Russische bedrijven een deel van de markt naar zich toetrekken.
Glad ijs
Ondanks alle goede wil wordt de toenadering een parcours vol hindernissen. Zo heeft een Russisch plan voor een rechtstreekse gasleiding naar Duitsland de Polen zenuwachtig gemaakt. De pijpleiding over de bodem van de Baltische Zee zou Rusland minder afhankelijk maken van complicaties in transitlanden, waaronder Polen. Warschau vreest daardoor een verlies aan invloed en transitinkomsten.
Rusland heeft dan weer grote problemen met de Amerikaanse plannen om in Polen en Tsjechië een raketschild te bouwen. Als reactie trok het land zich al terug uit het Verdrag over Conventionele Troepen in Europa (CFE).
Eberhardt waarschuwt voor teveel optimisme. Hij ziet de toekomst van de toenadering op langere termijn niet slagen omdat er een fundamenteel belangenconflict bestaat tussen Polen en Rusland, met name rond energievoorziening en rond de geostrategische positie van gemeenschappelijke buurlanden landen als Wit-Rusland en Oekraïne.

Maak MO* mee mogelijk.

Word proMO* net als 2790   andere lezers en maak MO* mee mogelijk. Zo blijven al onze verhalen gratis online beschikbaar voor iédereen.

Ik word proMO*    Ik doe liever een gift

Met de steun van

 2790  

Onze leden

11.11.1111.11.11 Search <em>for</em> Common GroundSearch for Common Ground Broederlijk delenBroederlijk Delen Rikolto (Vredeseilanden)Rikolto ZebrastraatZebrastraat Fair Trade BelgiumFairtrade Belgium 
MemisaMemisa Plan BelgiePlan WSM (Wereldsolidariteit)WSM Oxfam BelgiëOxfam België  Handicap InternationalHandicap International Artsen Zonder VakantieArtsen Zonder Vakantie FosFOS
 UnicefUnicef  Dokters van de WereldDokters van de wereld Caritas VlaanderenCaritas Vlaanderen

© Wereldmediahuis vzw — 2024.

De Vlaamse overheid is niet verantwoordelijk voor de inhoud van deze website.