Er zit meer water in je koffie dan je denkt

16 000 liter water voor één kilo rundsvlees, 140 liter water voor één kop koffie en 1000 liter water voor 1 liter melk. Met die duizelingwekkende cijfers maakt het Water Footprint Network (WFN) duidelijk dat de productie van een product vaak veel meer water vergt dan dat je aanvankelijk zou denken. ‘We moeten onze watervoetafdruk dan ook zoveel mogelijk beperken’, zegt Derk Kuiper in een interview met de Europese nieuwssite EurActiv.

De voetafdruk van water

De mens heeft niet alleen een ecologische voetafdruk, ook het verbruik van water laat een voetafdruk achter. Het Water Footprint Network is een Nederlandse organisatie die sedert 2008 het duurzaam gebruik van water promoot opdat de globale watervoetafdruk zou afnemen.  

‘Sedert een tiental jaar beseffen bedrijven  en organisaties dat de watervoetafdruk van sommige industrieën aanzienlijk is. Via het WFN bieden wij een platform aan waar informatie verstrekt wordt over die watervoetafdruk.’ Samen met partners zoals het UNESCO Instituut voor Water Educatie, WWF en Nestlé voert het WFN onderzoek naar de impact die de consumptie en de productie van voedsel heeft op het verbruik van water.

‘In 2009 werd een handleiding uitgebracht waarin verschillende actoren geïnformeerd worden over watermanagement en de watervoetafdruk. Met die startnota hoopt het WFN een uniforme richtlijn te introduceren over het beperken van het waterverbruik. Zo willen we vermijden dat er – zoals voor het inperken van de CO2-uitstoot – verschillende en zelfs concurrerende methodes gebruikt worden’, aldus Kuiper. ‘In februari 2011 verschijnt er een vervolg op die handleiding.’ 

Watervoetafdruk en voedselzekerheid

Hoewel de discussie rond de watervoetafdruk nog pril is, hoopt Kuiper toch dat ook de Europese beleidsmakers zich zullen mengen in het gesprek. ‘Duurzaamheid wordt steeds vaker nagestreefd in het Europese beleid. Wij hopen dat water één van de duurzame indicatoren zal worden die belangrijk zijn op het vlak van economische thema’s zoals handel en agricultuur.’

De watervoetafdruk kan ook essentieel zijn bij de analyses van gewassen die een belangrijke rol spelen in de voedselzekerheid van Europa. ‘De watervoetafdruk laat zien welke gewassen veel water nodig hebben en bijgevolg beter geteeld worden in regenachtige gebieden.’

Een correcte voetafdruk is volgens Kuiper niet steeds de laagste, maar wel de meest efficiënte. ‘Er moet een gebalanceerd beleid komen waarbij water op een milieubewuste manier verbruikt wordt, maar waaraan er ook sociale en economische voordelen verbonden zijn.’

Kuiper benadrukt dat er nog heel wat werk aan de winkel is. ‘Voor sommige sectoren zoals de mijnindustrie is het nog helemaal niet duidelijk hoe groot hun watervoetafdruk is, terwijl voor de agrarische sector die gegevens wel voor handen zijn . Om een zicht te krijgen op de globale watervoetafdruk moeten dus nog zoveel mogelijk data – gaande van klimatologische en productionele gegevens tot de kwaliteit van het water – verzameld worden.’ 

Chili neemt het voortouw

‘Steeds meer bedrijven zien in hoe belangrijk de watervoetafdruk kan zijn’, stelt Derk Kuiper. ‘Velen meten nu al in welke mate hun industrie water-duurzaam is zodat ze beter kunnen inschatten welke risico’s ze eventueel lopen op het vlak van investeringen en regulering.’

Ook in de rest van de wereld is de watervoetafdruk geen onbekende. Op maandag (17 oktober) maakte Chili bekend dat men zal meten hoe groot de watervoetafdruk is in het noordelijk Atacama gebied, een zeer droge regio. Dit engagement maakt duidelijk dat er een groeiend bewustzijn is over de voetafdruk van water.